Đảng Cộng sản Trung Quốc đã sửa đổi Luật Cơ bản vốn được coi là hiến pháp của Hồng Kông khi nó thông qua dự thảo luật an ninh mới. Tác giả Ocean Salazar trong bài viết đăng trên tờ Hongkongfp ngày 29/5 cho rằng ĐCSTQ “tự bắn vào chân mình” vì luật mới ảnh hưởng đến lợi ích tài chính của nó ở Hồng Kông.

Dự thảo được đưa ra tại thời điểm các cuộc biểu tình ở Hồng Kông đã bắt đầu trở lại. Bắc Kinh tuyên bố sửa đổi luật là cần thiết vì an ninh quốc gia.

Các nhà phê bình cho rằng đây chỉ là một bước nữa để Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) khẳng định nó chi phối Hồng Kông, vì dự thảo luật này viết lại khuôn khổ quyền tự chủ thành phố với đề xuất cấm “ly khai” và “lật đổ quyền lực nhà nước”. Luật mới có thể sẽ đặt dấu chấm hết cho tự do ngôn luận, tự do hội họp hay tự do báo chí của Hồng Kông.

Điều này đặt ra một viễn cảnh nghiệt ngã đối với người Hồng Kông sau khi họ đã chiến đấu nhằm ngăn chặn sự xói mòn các quyền của mình dưới thời chính phủ Hồng Kông hiện tại.

Hôm 29/5, Tổng thống Trump tuyên bố thu hồi “tình trạng đặc biệt” trong thương mại của Hồng Kông với Hoa Kỳ, mở đường cho việc tước bỏ các đặc quyền thương mại mà Mỹ đã dành riêng cho trung tâm tài chính này.

Phản ứng từ phía Mỹ như một cú đánh mạnh vào lợi ích tài chính của ĐCSTQ, vì Hồng Kông là một điểm then chốt cho phần lớn thương mại quốc tế và đầu tư nước ngoài của Trung Quốc. Sau động thái của Mỹ, khả năng một dòng vốn lưu động lớn sẽ chảy khỏi Hồng Kông.

Có thể ĐCSTQ đã tính toán tới mối quan hệ Mỹ – Trung dù sao cũng đang tiến tới thù địch và chia rẽ, chưa kể đến tác động từ phong trào phản kháng vì tự do của Hồng Kông, một phản ứng từ phía Mỹ đối với nó là điều không tránh khỏi.

Việc ĐCSTQ áp luật “an ninh quốc gia” lên Hồng Kông, nó đã tạo thêm bằng chứng hoàn hảo cho Mỹ khẳng định Hồng Kông không còn tự chủ để xứng đáng với vị thế tình trạng kinh tế đặc biệt.

Hồng Kông được đối xử theo vị thế đặc biệt có ý nghĩa quan trọng với cả Trung Quốc và Mỹ vì trung tâm tài chính này là cầu nối cho các công ty Trung Quốc thu hút đầu tư nước ngoài và cho các nhà đầu tư Mỹ tiếp cận thị trường Trung Quốc với tỷ giá hối đoái và thuế quan được bảo hộ.

Khi Trung Quốc đốt cháy cây cầu này, khả năng Mỹ sẽ ngay lập tức thực thi hành động cứng rắn, kết quả sẽ tồi tệ cho Trung Quốc hơn là cho Mỹ.

Hiện trạng kinh tế Trung Quốc

Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc đã trưng ra hồ sơ theo dõi dữ liệu GDP và lạm phát được chỉnh sửa mà trong đó cung cấp hình ảnh về một nền kinh tế khỏe mạnh.

Với những khoản nợ quá mức và tính minh bạch tài chính có hạn, Trung Quốc dựa vào đầu tư nước ngoài để hợp lý hóa giá trị doanh nghiệp ở mức cao và đạt được tỷ suất hoàn vốn (ROI) cho các nhà đầu tư Trung Quốc.

Ví dụ gần đây, hai công ty Trung Quốc Luckin Coffee và GSX Techedu đạt lợi nhuận từ lần đầu phát hành cổ phiếu ra công chúng (IPO) niêm yết trên thị trường Mỹ và được định giá cao dù bị cáo buộc có hành vi kinh doanh gian lận.

Trong bối cảnh các công ty Trung Quốc hoạt động gián điệp, thương mại “không công bằng” và kém minh bạch, Hoa Kỳ có cơ sở để áp đặc các quy định đối với các tập đoàn Trung Quốc niêm yết trên thị trường chứng khoán Mỹ và xem xét tình trạng đặc biệt của Hồng Kông.

Việt rút tình trạng đặc biệt của Hồng Kông sẽ gây tổn hại lớn cho lợi ích kinh doanh của ĐCSTQ khi nó sử dụng Hồng Kông để khai thác thị trường Mỹ để lấy vốn.

Trung Quốc tự bắn vào chân mình?

Với những tổn thất kinh tế trước mắt, vì sao Trung Quốc vẫn tự bắn vào chân mình?

Có thể thấy, mối quan hệ giữa Trung Quốc với Mỹ sắp tới sẽ ngày càng xấu. Dù trước đó, ông Trump vẫn ca ngợi ông Tập, nhưng vị tổng thống Mỹ vẫn duy trì đốc thúc Trung Quốc về thương mại, về giải quyết dịch virus corona và các cáo buộc thao túng thể chế quốc tế khác.

Mặt khác, có hàng ngàn người ở Hồng Kông đã bị bắt liên quan đến các cuộc biểu tình trong quá khứ ở thành phố này. Nhiều người hiện phải chờ hầu toà nhưng có rất ít hoặc không có căn cứ hình sự để buộc tội họ theo luật pháp Hồng Kông hiện hành. Chính quyền đặc khu gần đây còn bắt giữ 15 nhân vật ủng hộ dân chủ, trong đó có những nhân sĩ nổi tiếng trong giới trí thức Hồng Kông, chủ hãng truyền thông, luật sư, nhà lập pháp và các nhà hoạt động xã hội, họ bị bắt với lý do “tổ chức và tham gia vào các cuộc tụ tập bất hợp pháp”.

Khi ĐCSTQ thông qua luật chống “dấy loạn” và “lật đổ quyền lực nhà nước”, nó có thể sẽ cho phép tòa án truy tố những nhân vật kể trên cũng như các nhà hoạt động hoặc những người bất đồng chính kiến trong tương lai.

Theo Hongkong Free Press
Triệu Hằng dịch và biên tập

The post Bắc Kinh sửa đổi Luật Cơ bản Hồng Kông sẽ khiến mối quan hệ Mỹ – Trung thay đổi appeared first on Đại Kỷ Nguyên.