Trong cuộc họp báo hôm 29/5, Tổng thống Mỹ Donald Trump có các phát ngôn mang tính bước ngoặt, định hình lại quan hệ với Trung Quốc và Tổ chức Y tế Thế giới WHO. Dưới đây là toàn văn tuyên bố của ông:

Embed from Getty Images

Chào các bạn. Hôm nay tôi ở đây để nói về quan hệ với Trung Quốc và một số biện pháp mới để bảo vệ an ninh và sự thịnh vượng của Hoa Kỳ. Khuôn mẫu ứng xử tồi tệ của Trung Quốc vốn đã nổi tiếng. Trong nhiều thập kỷ qua, họ đã gian lận tước đoạt của nước Mỹ ở quy mô chưa từng có trước đây. Hàng trăm tỷ USD mỗi năm bị mất trong các giao dịch với Trung Quốc, đặc biệt là trong các năm của chính quyền tiền nhiệm. Trung Quốc đã cướp đoạt các nhà máy của ta, mang việc làm của ta đi, moi ruột các ngành công nghiệp của ta, ăn cắp tài sản trí tuệ của ta và vi phạm các cam kết của chính họ trong Tổ chức Thương mại Thế giới.

Để làm mọi chuyện tệ hơn, họ còn đang được coi là một quốc gia đang phát triển, được hưởng mọi thể loại lợi ích mà nước khác, trong đó có Mỹ không được. Nhưng tôi chưa bao giờ chỉ đổ lỗi cho một mình Trung Quốc về chuyện này. Họ đã có thể ăn cắp mà vẫn nhởn nhơ bởi vì những chính trị gia, và nói thẳng là các tổng thống đời trước.

Nhưng khác với những người đó, chính quyền của tôi đã đàm phán và chiến đấu cho điều đúng đắn. Nó được gọi là sự đối đãi công bằng và đối ứng. Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền trái phép trên Thái Bình Dương, đe dọa tự do hàng hải và thương mại quốc tế. Và họ còn nuốt lời hứa về việc đảm bảo nền tự trị cho Hồng Kông. Hoa Kỳ muốn một mối quan hệ cởi mở, xây dựng với Trung Quốc, nhưng để đạt được mối quan hệ này đòi hỏi chúng ta phải kiên quyết bảo vệ lợi ích quốc gia.

Chính quyền Trung Quốc đã liên tục vi phạm những cam kết với chúng ta và nhiều nước khác. Những sự thật trần trụi này không thể bị bỏ qua hoặc gạt sang một bên. Thế giới hôm nay đang phải trả giá cho hậu quả của những hành động bất lương của chính quyền Trung Quốc. Việc Trung Quốc che giấu virus Vũ Hán đã cho phép dịch bệnh lan ra toàn thế giới, châm ngòi cho một đại dịch lấy đi hơn 100.000 sinh mạng Mỹ và lây lan ra trên một triệu người trên khắp thế giới. Quan chức Trung Quốc đã phớt lờ trách nhiệm báo cáo của họ lên WHO và gây áp lực đòi WHO lừa dối thế giới khi virus mới được chính quyền Trung Quốc phát hiện.

Vô số sinh mạng đã bị cướp đi và toàn cầu ngập chìm trong khó khăn kinh tế bộn bề. Họ đã mạnh mẽ phản đối tôi đề ra lệnh cấm đi lại từ sớm đối với Trung Quốc, nhưng tôi vẫn làm, và nó đã được chứng minh là 100% đúng đắn. Trung Quốc có quyền kiểm soát hoàn toàn lên WHO, mặc dầu họ chỉ đóng góp 40 triệu USD/năm, quá bé nhỏ so với con số xấp xỉ 450 triệu USD/năm mà Mỹ đã, đang đóng góp.

Chúng tôi đã nói chi tiết về các thay đổi mà WHO phải thực hiện và trực tiếp tiếp xúc với họ, nhưng họ đã từ chối hành động. Vì họ đã không chịu tiến hành các sửa đổi cực kỳ cần thiết theo yêu cầu, từ hôm nay chúng tôi sẽ chấm dứt quan hệ với WHO và chuyển các khoản đóng góp cho các nhu cầu y tế công quốc tế cấp bách và xứng đáng hơn. Thế giới cần Trung Quốc trả lời về virus. Chúng ta phải minh bạch. Tại sao Trung Quốc phong tỏa toàn bộ người dân bị lây nhiễm từ Vũ Hán tới những nơi khác ở Trung Quốc. Họ không được tới Bắc Kinh, nhưng lại được tự do đi ra khắp thế giới, trong đó có Châu Âu và Mỹ.

Điều này đã gây ra chết chóc và hủy diệt không thể tính nổi. Câu trả lời phải có không chỉ vì chúng ta, mà còn vì cả thế giới. Đại dịch này đã làm nổi bật tầm quan trọng của việc xây dựng sự độc lập kinh tế của nước Mỹ, tái đảm bảo các chuỗi cung ứng quan trọng và bảo vệ các tiến bộ khoa học, công nghệ của người Mỹ. Trong nhiều năm, chính quyền Trung Quốc đã thực hiện gián điệp để ăn cắp vô số bí mật công nghiệp của chúng ta. Hôm nay, tôi sẽ ra một bản tuyên bố để bảo vệ tốt hơn các nghiên cứu đại học tối quan trọng của chúng ta và ngừng nhập cảnh những cá nhân cụ thể mang quốc tịch Trung Quốc, những người đã được xác định là có rủi ro an ninh tiềm tàng.

Tôi cũng đang hành động để bảo vệ sự liêm chính của hệ thống tài chính Hoa Kỳ vốn là tuyệt vời nhất trên thế giới. Tôi đang lệnh cho One Financial Markets, nhóm nghiên cứu hỗ trợ tổng thống, nghiên cứu về những hoạt động khác lạ của các công ty Trung Quốc niêm yết trên sàn tài chính Mỹ, với mục tiêu là bảo vệ các nhà đầu tư Hoa Kỳ. Các công ty đầu tư không nên bắt khách hàng của mình chịu các rủi ro tiềm tàng và quá mức khi vung tiền vào các công ty Trung Quốc vốn không chơi cùng luật với các công ty Mỹ.

Người Mỹ có quyền hưởng công bằng và minh bạch. Một số hành động mạnh mẽ nhất mà chúng tôi đang tiến hành có liên quan đến tình huống cực kỳ gây quan ngại đang diễn ra ở Hồng Kông. Tuần này, Trung Quốc đã đơn phương áp đặt kiểm soát an ninh lên Hồng Kông. Đây là sự vi phạm trắng trợn các trách nhiệm trong hiệp ước của phía Bắc Kinh với Anh Quốc, trong Tuyên bố chung 1984 và các điều khoản rõ ràng của Luật Cơ bản Hồng Kông. Vẫn còn 27 năm nữa. Động thái của chính quyền Trung Quốc đối với Hồng Kông là phần mới nhất trong một loạt các biện pháp nhằm hủy hoại vị thế đáng tự hào từ rất lâu của thành phố này. Đây là một thảm kịch cho người dân Hồng Kông, nhân dân Trung Quốc và thực sự là đối với cả người dân toàn thế giới.

Trung Quốc tuyên bố họ đang bảo vệ an ninh quốc gia, nhưng sự thật là Hồng Kông vốn đã an toàn và thịnh vượng với tư cách của một xã hội tự do. Quyết định của Bắc Kinh đã đảo ngược tất cả. Nó mở rộng tầm với của công cụ an ninh xâm phạm của nhà nước Trung Quốc tới nơi mà trước đây là pháo đài của tự do. Cuộc đột kích mới nhất của Trung Quốc, cùng với các diễn biến khác gần đây vốn đã làm giảm sút nền tự do của lãnh thổ này, khiến chúng ta thấy rõ rằng Hồng Kông không còn đủ tự trị để đảm bảo được hưởng ưu đãi đặc biệt mà chúng ta đã trao cho Hồng Kông kể từ cuộc trao trả.

Trung Quốc đã thay thế lời hứa của họ về công thức một quốc gia, hai chế độ bằng một quốc gia, một chế độ. Do đó, tôi đang ra lệnh cho chính quyền của tôi bắt đầu tiến trình chấm dứt các miễn trừ chính sách vốn đã giúp Hồng Kông được đối xử đặc biệt và khác với Trung Quốc đại lục. Tuyên bố của tôi hôm nay sẽ ảnh hưởng tới toàn bộ tất cả các thỏa thuận mà chúng ta đang có với Hồng Kông, từ hiệp ước dẫn độ tới việc kiểm soát xuất khẩu lên các công nghệ kép (dùng cho cả dân sự và quân đội) và nhiều thứ nữa, với một phần ngoại lệ nhỏ. Chúng ta sẽ tái xét lại khuyến cáo đi lại của Bộ Ngoại giao với Hồng Kông để phản ánh mối nguy hiểm gia tăng của việc bị giám sát và trừng phạt bởi các công cụ an ninh nhà nước của Trung Quốc.

Chúng tôi sẽ hành động để rút lại các ưu đãi đặc biệt dành cho Hồng Kông như là một lãnh thổ hải quan và đi lại tách biệt với phần còn lại của Trung Quốc. Hoa Kỳ cũng sẽ tiến hành các bước đi cần thiết để trừng phạt các quan chức Trung Quốc và Hồng Kông trực tiếp hoặc gián tiếp liên quan làm xói mòn nền tự trị của Hồng Kông, và nếu các bạn chú ý, thì đúng là đang bóp chết, thực sự là bóp chết nền tự do của thành phố này. Hành động của chúng tôi sẽ mạnh mẽ và có ý nghĩa.

Hơn 2 thập kỷ qua, trong một ngày mưa vào đêm 1997. Các binh sĩ Anh đã hạ cờ Liên Hiệp để binh lính Trung Quốc kéo cờ Trung Quốc lên tại Hồng Kông. Khi đó, người dân Hồng Kông vừa cảm thấy một niềm tự hào về di sản Trung Hoa vừa thấy bản sắc độc nhất của Hồng Kông. Nhân dân Hồng Kông đã hy vọng rằng vào những năm tháng và thập kỷ kế tiếp, Trung Quốc sẽ ngày càng biến chuyển theo hướng giống với thành phố năng động và rực rỡ này. Cả thế giới cũng tràn đầy phấn khích về một cảm giác lạc quan rằng Hồng Kông chính là hiện thân cho tương lai của Trung Quốc, chứ không phải Hồng Kông sẽ thụt lùi thành một phiên bản quá khứ của Trung Quốc.

Trong mọi quyết sách, tôi sẽ tiếp tục bảo vệ một cách đầy tự hào những người lao động, gia đình và công dân Hoa Kỳ. Xin cảm ơn rất nhiều.

Donald J. Trump

Trọng Đức dịch

Xem thêm:

The post Toàn văn tuyên bố của TT Trump về Trung Quốc, Hồng Kông và WHO appeared first on Trí Thức VN.