Chính quyền Trung Quốc muốn ngành ngân hàng trong nước chia sẻ nỗi đau và giúp thúc đẩy nền kinh tế đang lao dốc bằng cách giảm bớt 5 nghìn tỷ nhân dân tệ (tương đương 212 tỷ USD) lợi nhuận.

Để chống lại tình trạng suy thoái kinh tế tồi tệ nhất trong 40 năm qua khi nước này cố gắng phục hồi sau cuộc khủng hoảng Covid-19, chính phủ ĐCSTQ đã yêu cầu các ngân hàng trong nước từ bỏ khoản lợi nhuận lên tới 1,5 nghìn tỷ nhân dân tệ.

Đây là một yêu cầu gây sốc và chưa từng có tiền lệ, đóng vai trò như một lời nhắc nhở nghiêm túc rằng, dưới sự cai trị của ĐCSTQ, Trung Quốc về cơ bản vẫn là một nền kinh tế kế hoạch xã hội chủ nghĩa.

Có rất nhiều thứ Bắc Kinh sẽ làm. Đầu tiên, Bắc Kinh đang vượt ra bên ngoài khuôn khổ bộ công cụ chính sách tiền tệ truyền thống nhằm đạt mục đích vực dậy nền kinh tế. Thứ hai, các ngân hàng sẽ chịu tổn hại tài chính khi chính phủ trung ương siết chặt lợi nhuận của nó trong một khoảng thời gian, và trong khoảng thời gian đó mức lợi nhuận có thể trở nên rất mỏng đến mức gần như không còn gì, trước bối cảnh số lượng các khoản vỡ nợ dự kiến là lớn.

Thứ ba và quan trọng nhất, điều này sẽ gửi một thông điệp tồi tệ tới các cổ đông – mà rất nhiều người trong số đó là các nhà đầu tư nước ngoài. Các cổ đông có rất ít quyền hành trong việc vận hành các công ty mà họ tin rằng họ sở hữu, và các công ty hoạt động vì lợi nhuận này có thể, dù không cần thông báo, trở thành các tổ chức phi lợi nhuận phục vụ ĐCSTQ. Đây có lẽ không phải là những gì các cổ đông muốn khi họ mua cổ phiếu các ngân hàng Trung Quốc này.

Siết chặt lợi nhuận ngành ngân hàng

Chính phủ Trung Quốc đã tuyên bố thúc đẩy chính sách này vào giữa tháng 6. Mặc dù hình thức sẽ có sự đa dạng và khác biệt, nhưng các ngân hàng dự kiến ​​sẽ phải giảm lãi suất cho vay, cắt giảm phí và phí dịch vụ, hoãn nợ cho các khoản vay hiện có và cung cấp nhiều khoản vay không đảm bảo cho các doanh nghiệp nhỏ. Các khoản vay không bảo đảm là các khoản vay được cung cấp mà không có tài sản thế chấp, từ đó thiếu đi sự đảm bảo nếu người đi vay không thể trả nợ.

Về mặt kinh tế, tuyên bố này gần giống với một chính sách kích thích kinh tế, mặc dù Bắc Kinh không phải hy sinh ngân sách nhà nước. Nó đã đẩy chi phí rủi ro cho các tổ chức tài chính, và rốt cục người chịu thiệt hại sau chót là các nhà đầu tư. 

Ở mức vĩ mô, mô hình kinh doanh của một ngân hàng là kiếm tiền từ khoản chênh lệch lãi suất. Ngân hàng cố gắng cho vay hoặc đầu tư với lãi suất cao hơn lãi suất mà nó phải trả cho người gửi tiền. Việc buộc các ngân hàng phải cho vay với lãi suất thấp hơn sẽ làm giảm doanh thu trong khi không cùng lúc giảm chi phí vốn, tức giảm lợi nhuận.

Trên thực tế, các ngân hàng Trung Quốc đã phải đối mặt với căng thẳng chưa từng thấy ngay cả trước khi chính sách hy sinh lợi nhuận được ban hành.

Nhiều người đi vay đang phải đối mặt với vấn đề thanh khoản, và tỷ lệ nợ xấu đang gia tăng. Tập đoàn tài chính S&P Global ước tính ​​tỷ lệ nợ xấu của các ngân hàng Trung Quốc là khoảng 2,2% vào năm 2020, tăng nhẹ so với mức 1,74% vào năm 2019. S&P cũng ước tính các khoản cho vay không tạo thu nhập của ngành sẽ đạt mức 7,25% vào năm 2020, tăng 2% so với năm ngoái.

Theo một báo cáo của Bloomberg, ngân hàng UBS ước tính rằng trong trường hợp tăng trưởng kinh tế hàng năm của Trung Quốc là 4,8% và duy trì cho đến năm 2021, ngành ngân hàng Trung Quốc sẽ chứng kiến mức lợi nhuận giảm 39%.

Phớt lờ cổ đông 

Cổ phiếu ngân hàng Trung Quốc đã giảm tại các sàn giao dịch Hồng Kông và Trung Quốc đại lục kể từ ngày 16/6, khi các biện pháp trên được đưa ra.

Một mệnh lệnh từ Bắc Kinh yêu cầu các ngân hàng phải hy sinh lợi nhuận – về cơ bản ép buộc các chủ sở hữu ngân hàng phải gánh chịu tổn thất – là vi phạm các giao thức quản trị doanh nghiệp cơ bản. Đây như một lời nhắc nhở cho các nhà đầu tư nước ngoài rằng các công ty Trung Quốc không thích hợp để đầu tư.

Ủy ban Đánh giá Kinh tế và An ninh Trung Quốc – Mỹ (USCC) đã ban hành một báo cáo ngày 27/5 cảnh báo các nhà quản lý Hoa Kỳ rằng các ngân hàng Trung Quốc đang tạo nên một mối đe dọa hệ thống ngày càng đáng lo ngại, khi ngày càng nhiều các quỹ tiết kiệm, quỹ hưu trí và tài khoản hưu trí của Mỹ sở hữu cổ phiếu Trung Quốc, bao gồm cổ phiếu của các tổ chức tài chính nước này.

Báo cáo cho biết, “giới ngân hàng đại lục vẫn đang chịu sự chi phối và được chống lưng bởi chính quyền Trung Quốc. Chính quyền ĐCSTQ duy trì quyền can thiệp một cách quyết đoán vào hệ thống ngân hàng để đạt được kết quả mong muốn”.

Các công ty Trung Quốc, bao gồm nhiều ngân hàng, là một phần của các chỉ số chứng khoán bám sát các thị trường mới nổi và thị trường toàn cầu của MSCI và FTSE Russell. Trái phiếu nội địa Trung Quốc cũng chiếm một phần trong Chỉ số Tổng hợp Toàn cầu Bloomberg Barclays Global Aggregate Index. Nhiều quỹ đầu tư phổ biến ở Mỹ cũng được yêu cầu mô phỏng biến động của các chỉ số này khi mua chứng khoán do các công ty Trung Quốc phát hành.

Chỉ trong vài tuần tới, báo cáo của USCC đã trở thành một lời cảnh báo rất thiết thực.

Theo Fan Yu, The Epoch Times
Hương Thảo dịch & biên tập

The post Bắc Kinh buộc ngành ngân hàng gánh chịu 212 tỷ USD để vớt vát nền kinh tế appeared first on Đại Kỷ Nguyên.