Chuyên gia Nga cho rằng khả năng chiếc Tu-154 bị gài bom và phát nổ trên không thay vì giả thuyết trục trặc kỹ thuật hay sai sót của phi hành đoàn.

Ngay sau tai nạn bất ngờ xảy ra với chiếc Tu-154 của Bộ Quốc phòng Nga khi rơi xuống Biển Đen hôm 25/12, Tổng thống Vladimir Putin đã chỉ đạo Thủ tướng Dmitry Medvedev thiết lập một ủy ban điều tra nguyên nhân xảy ra vụ việc.

Chiếc Tu-154 của Nga gặp nạn hôm 25/12.

Theo báo cáo từ phương tiện truyền thông Nga, sự cố xảy ra khi máy bay đang trong giai đoạn chuyển tiếp độ cao, tuy nhiên phi hành đoàn đã không gửi bất kỳ báo cáo trục trặc nào về trạm kiểm soát không lưu.

Chuyên gia từ Bộ tình trạng khẩn cấp và Ủy ban Điều tra Nga hiện đang làm việc tại hiện trường. Trong diễn biến ban đầu, các đơn vị chức năng đã thu thập tài liệu liên quan đến chuyến bay và thảo luận các câu hỏi với nhân viên kỹ thuật sân bay. Có 3 giả thuyết được đưa ra, trong đó có trục trặc kỹ thuật, lỗi do phi công và không loại trừ khả năng khủng bố.

Trục trặc kỹ thuật

Theo người đứng đầu Hiệp hội Hàng không dân dụng Aeroflot, Viktor Gorbachev, chiếc máy bay có thể đã gặp phải sự cố về điện khi vừa cất cánh không bao lâu.

“Có một bộ phận nào đó trên máy bay đã gặp trục trặc. Có thể là vấn đề về nhiên liệu hoặc động cơ… Trong giai đoạn máy bay gia tăng độ cao, việc thiếu hụt năng lượng hoặc thiếu tốc độ cũng sẽ khiến máy bay rơi vào tình trạng mất kiểm soát”, chuyên gia này nhận định.

Vị trí chiếc Tu-154 gặp nạn ở Biển Đen.

Tu-154 được sản xuất từ năm 1984, được sửa chữa lần gần đây nhất vào năm 2014 cũng như có kế hoạch bảo trì hồi tháng 9 năm nay. Tuy nhiên, theo Gorbachev, tuổi đời của máy bay không phải là một vấn đề.

“Có những chiếc máy bay đã hoạt động trên khắp thế giới tới 30, 50 thậm chí là 60 năm. Trong trường hợp này, tuổi thọ không quan trọng. Chiếu Tu-154 vẫn đảm bảo được độ an toàn và đáp ứng tất cả các yêu cầu”, ông nói thêm.

Tuy nhiên, không phải nhà phân tích nào cũng đồng tình với ý kiến này. Một chuyên gia quân sự từ hãng thông tấn TASS và là đại tá nghỉ hưu Viktor Litovkin chỉ ra rằng, đội máy bay dân sự thuộc sở hữu của Bộ Quốc phòng Nga không có hiệu năng tốt như các máy bay chiến đấu.

Theo đó phần lớn máy bay dân sự thuộc Bộ Quốc phòng giống như chiếc Tu-154 đều được chế tạo từ thời Liên Xô do ngành công nghiệp sản xuất máy bay của Nga đã ngừng trệ từ năm 1990. Đã không có bất cứ máy bay vận tải quân sự hay vận chuyển hành khách mới nào được sản xuất trong nhiều năm qua.

Nga không muốn mua máy bay dân sự của nước ngoài, do đó chiếc Tu-154 vẫn phải làm nhiệm vụ của mình. “Có thể sau khi cuộc điều tra kết thúc, quân đội sẽ vẫn tiếp tục sử dụng các máy bay này”, Litovkin nói trên tờ RBTH.

Lỗi do phi công

Bộ trưởng Giao thông Nga Maxim Sokolov nói vẫn còn quá sớm để khẳng định nguyên nhân gây ra vụ tai nạn.

Người điều khiển chiếc Tu-154 gặp nạn là Roman Volkov – một trong những phi công hàng đầu của Nga với kinh nghiệm hơn 3000 giờ bay, theo phát ngôn từ Bộ Quốc phòng Nga.

“Ngay cả phi hành đoàn cũng đều là những người giàu kinh nghiệm nhất. Họ từng thực hiện nhiệm vụ vận chuyển trên Su-30, Su-35 và Su-24 đến căn cứ không quân Hmeimim”, một nguồn tin an ninh nói với tờ Izvestia.

Tuy nhiên các nhà phân tích nói rằng, cuộc điều tra sẽ xem xét các lý do thuộc về con người bên cạnh nghi ngờ về trục trặc kỹ thuật.

“Không có giả thuyết nào được phép bỏ qua trong lúc này, từ việc thiếu hụt nhiên liệu hay tấn công khủng bố. Đôi khi một sơ suất nhỏ của phi công khi chuyển độ cao quá nhanh cũng khiến cho máy bay rơi vào tình trạng khó kiểm soát”, Litovkin nói.

Tấn công khủng bố

Một số chuyên gia liên tưởng sự cố của Tu-154 giống với vụ nổ trên máy bay chở khách Airbus 321-231 trong hành trình từ Sharm-el-Sheikh đến St. Petersburg ngày 30/10/2015.

Nhóm khủng bố đã giấu một quả bom ở khu vực chứa hành lý nơi phần đuôi máy bay. Khoảng 20 phút sau khi cất cánh, máy bay phát nổ và rơi xuống từ độ cao vài nghìn feet.

Lần này bi kịch có thể đã xảy ra tương tự khi chiếc Tu-154 cất cánh được 7 phút.

Có nhiều chi tiết cho thấy tai nạn của Tu-154 có liên quan đến khủng bố.

“Điều kiện thời tiết khi chuyến bay hoạt động là rất thuận lợi. Nếu có bất kỳ vấn đề gì về kỹ thuật xảy ra với máy bay nó sẽ chỉ đơn giản là quay lại sân bay hoặc sẽ phải hạ cánh ngoài khơi. Tuy nhiên chiếc máy bay đã rơi thẳng xuống ngay lập tức giống như một thứ gì đó phát nổ. Trên thực tế chỉ có phần đuôi phát nổ mới khiến máy bay rơi xuống đột ngột như vậy”, chuyên gia hàng không Andrei Krasnoperov nói với đài phát thanh Kommersant FM.

Nếu là một tình huống khác diễn ra chậm hơn, phi công hoàn toàn có thể thông báo cho bộ phận không lưu và gửi tín hiệu cấp cứu. Tuy nhiên, điều đó đã không xảy ra.

“Có một sự cố bất ngờ xảy ra khi chuyến bay mới bước vào phút thứ 7. Vì vậy không thể là lỗi của phi hành đoàn, trong khi hiếm có lỗi kỹ thuật nào gây ra hậu quả không kịp trở tay như vậy”.

“Một người đàn ông gần bờ biển bị thương bởi các mảnh vỡ từ chiếc máy bay. Những mảnh vỡ này rơi xuống một cách rải rác. Điều này có thể suy đoán rằng chiếc máy bay đã nổ tung ngay trên không”, Krasnoperov nêu quan điểm.

Đến thời điểm hiện tại, các hoạt động tìm kiếm ban đêm của Nga đối với máy bay gặp nạn Tu-154 tiếp tục được diễn ra. Vị trí chiếc máy bay rơi cũng đã được xác định. Các tàu có hệ thống sonar đã tiến hành quét dưới lòng biển.

Trong một tuyên bố vào cuối ngày, Bộ trưởng Giao thông Nga Maxim Sokolov nói rằng vẫn còn quá sớm để khẳng định nguyên nhân gây ra vụ tai nạn.

Quốc Vinh