Dù trải qua nhiều khó khăn và dù còn nhiều bất đồng sâu sắc, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry vừa bất ngờ thông báo Mỹ và Nga đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn tại Syria.

Theo Reuters cuối cùng, sau nhiều nỗ lực, Nga và Mỹ đã đạt được thỏa thuận mới cho tiến trình hòa bình ở Syria. Theo đó, lệnh ngừng bắn mới sẽ có hiệu lực từ Thứ Hai (ngày 12/9) và tăng cường viện trợ nhân đạo và phối hợp không kích IS.

“Ngày hôm nay, ông Sergei Lavrov và tôi, thay mặt hai tổng thống và hai quốc gia của chúng tôi, kêu gọi các bên ủng hộ kế hoạch Nga và Mỹ vừa đạt được, để nhanh chóng kết thúc cuộc xung đột này và thông qua tiến trình chính trị”, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tuyên bố trong một cuộc họp báo ở thành phố Thụy Sĩ.

Còn Ngoại trưởng Nga, Sergei Lavrov cho biết bất chấp một số bất đồng và nghi kị, hai bên đã cùng thông qua được 5 tài liệu để giúp hợp tác trong cuộc chiến chống khủng bố và khôi phục lại tiến trình ngừng bắn.

Ngoại trưởng Mỹ, John Kerry (trái) và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov trong cuộc họp tại Geneva.

“Tất cả những điều này đã tạo ra điều kiện cần thiết để tái khởi động tiến trình chính trị vốn đã ngưng trệ lâu”, ông Lavrov phát biểu trong cuộc họp báo.

Thỏa thuận này là kết quả sau nhiều vòng đàm phán vào cuối tối thứ Sáu và với rất nhiều lần thất bại trong việc hoạch định chi tiết của hai bên 2 tuần trước đó.

“Chính quyền Tổng thống Barack Obama, Mỹ đã nỗ lực hết sức vì chúng tôi tin rằng Nga, và người đồng cấp của tôi đây (ông Lavrov), có thể gây sức ép buộc chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad chấm dứt cuộc xung đột và ngồi vào bàn đàm phán hòa bình”, ông Kerry cho biết.

Nếu lệnh ngừng bắn có hiệu lực từ ngày 12/9 như kế hoạch, Nga và Mỹ sẽ có 7 ngày để chuẩn bị thành lập một “trung tâm thực thi lệnh ngừng bắn”, nơi hai bên sẽ cùng chia sẻ thông tin xác định các mục tiêu của Nusra để cùng không kích.

Một trong những ưu tiên của thỏa thuận mới là tạo điều kiện cho cứu trợ nhân đạo đến được với người dân ở vùng chiến sự, trong đó có Aleppo

Cả hai bên đang giao tranh sẽ rút khỏi đường Castello ở Aleppo, nơi chiến sự đang diễn ra để tạo ra một khu vực phi quân sự. Trong khi cả lực lượng chính phủ và các nhóm nổi dậy đều phải cung cấp đường đi an toàn và không được ngăn cản qua Ramouseh ở phía nam của thành phố.

Sau khi hạn chế được bạo lực, Mỹ và Nga sẽ tiếp tục hợp tác để tiêu diệt hai tổ chức khủng bố Nusra Front và Nhà nước Hồi giáo (IS). Đây là hai lực lượng mà cả Washington và Moscow đồng ý liệt vào danh sách “khủng bố”.

Tuy nhiên trước hết, thỏa thuận yêu cầu tất cả các bên trong cuộc xung đột ở Syria kiềm chế những cuộc tấn công nhằm mở rộng lãnh thổ của mình. Ngoài ra, người dân ở những khu vực bị bao vây và ở xa, bao gồm Aleppo, cũng cần nguồn hỗ trợ nhân đạo ổn định và không bị ngăn trở.

Theo ông Kerry, thỏa thuận trên được kỳ vọng sẽ giúp giảm bạo lực, cũng như đem lại hòa bình cho quốc gia Trung Đông bị chiến tranh tàn phá nặng nề.

Nếu thỏa thuận mới được các bên nghiêm túc chấp hành, thì Syria sẽ có bước ngoặt đáng nhớ để giải quyết tình hình xung đột hiện nay, đồng thời Nga và Mỹ cũng sẽ tạo những điều kiện thuận lợi cho việc chuyển tiếp chính trị.

“Thỏa thuận sẽ chấm dứt việc sử dụng bom thùng và những cuộc ném bom không phân định mục tiêu. Nó có tiềm năng thay đổi bản chất cuộc xung đột”, ông Kerry nói.

Hạnh Nguyên