Quyết định giữ hay khai trừ Thổ Nhĩ Kỳ khỏi liên minh sẽ là vấn đề sống còn đối với NATO.

Trong tình hình chiến sự Syria hiện nay, mâu thuẫn về lợi ích giữa thành viên Thổ Nhĩ Kỳ của NATO và Nga đang ngày càng trở nên trầm trọng. Thổ Nhĩ Kỳ với đường lối cứng rắn của mình dường như có ý định bắt đầu một cuộc chiến tranh với Nga.

Cũng theo đó, NATO đang phải đứng trước tình thế “tiến thoái lưỡng nan”. Quyết định ủng hộ và giúp đỡ một thành viên trong liên minh hay đứng ngoài cuộc cũng đều không phải là một bước đi hoàn hảo.

Thổ Nhĩ Kỳ là thành viên của NATO từ năm 1952

Tình thế của NATO lúc này không cho phép một cuộc chiến với Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đang trở thành điểm yếu của NATO, buộc NATO phải có sách lược sao cho phù hợp.

Và có 2 yếu tố được đưa ra để bảo vệ cho quan điểm: NATO buộc phải loại bỏ Thổ Nhĩ Kỳ khỏi liên minh để tồn tại.

Yếu tố đầu tiên: NATO không muốn bị tan rã

Bản thân NATO là một tổ chức được thành lập nhằm mục đích phòng thủ tập thể trong thời kỳ Chiến Tranh Lạnh. Và tổ chức này đã thành công trong cuộc chiến chống lại các quốc gia hùng mạnh nhất trên Trái Đất vào thời điểm đó.

NATO đến nay bao gồm 28 quốc gia thành viên. Tôn chỉ hoạt động xuyên suốt của tổ chức này vẫn là bảo vệ lợi ích của các quốc gia thành viên trước bất kỳ sự đe dọa an ninh nào từ các quốc gia khác.

Binh sĩ NATO trong một cuộc tập trận

Thổ Nhĩ Kỳ là một thành viên của liên minh. Và rõ ràng là Thổ Nhĩ Kỳ muốn sử dụng Điều 5 trong hiệp ước Bắc Đại Tây Dương: Nếu một thành viên bị tấn công quân sự thì Khối NATO coi như bị tấn công vào mọi nước thành viên.

Nếu NATO ngó lơ an nguy của thành viên Thổ Nhĩ Kỳ thì bản thân liên minh cũng đã không còn lý do và giá trị để tồn tại.

Các quốc gia nhỏ trong liên minh, tương đối phụ thuộc vào các nước lớn có khả năng quân sự mạnh hơn sẽ không còn cảm thấy an toàn khi lợi ích lớn nhất của việc tham gia liên minh không còn được đảm bảo.

Tất nhiên, châu Âu và Mỹ sẽ không bao giờ giải tán NATO bởi NATO đem lại quá nhiều lợi ích cho các quốc gia chiếm ưu thế trong liên mình. NATO giúp các quốc gia này mở rộng quyền lực của họ vượt ra ngoài biên giới của mình.

Yếu tố thứ 2: Lựa chọn chiến tranh với Nga không phải là lựa chọn khôn ngoan.

Các Bộ trưởng Quốc phòng NATO họp khẩn vì chiến dịch không kích của Nga

Kể từ khi thành lập, NATO trở thành biện pháp răn đe và công cụ cho chính sách của một nhóm các nước lớn trong liên minh. NATO đã được sử dụng trong nhiều hoạt động quân sự, và luôn luôn làm tăng sức mạnh chính trị của các quốc gia chiếm ưu thế trong liên minh.

Chiến tranh thực sự có thể đem tới lợi ích nhất định trong các điều kiện thích hợp. Khi rủi ro thấp, chiến tranh đem lại lợi ích cho các nhà sản xuất vũ khí, cho chính phủ. Tất nhiên là trong điều kiện không bị ném bom trong lãnh thổ của nước mình.

Tuy nhiên, Chiến tranh với Nga khác hoàn toàn với những cuộc chiến “rủi ro thấp” kiểu như cuộc chiến mà NATO tiến hành tại Lybia.

Nga không phải là một nước yếu đuối, không có sức phản kháng. Và NATO sẽ rất khó khăn khi phải đối mặt với một cuộc xung đột với một đất nước có hàng ngàn đầu đạn hạt nhân, có lực lượng không quân và hải quân hùng mạnh.

Từ hai yếu tố này, chúng ta có thể thấy NATO sẽ không lựa chọn giải pháp tuyên chiến với Nga và cũng không thể chỉ đứng ngoài nhìn thành viên trong liên minh tham chiến.

Vì thế, giải pháp ổn thỏa nhất lúc này đối với NATO chính là loại bỏ Thổ Nhĩ Kỳ ra khỏi liên minh.

Phong Lan