(Tình hình chiến sự ở Syria) – Tổng thống Nga Putin đang thay đổi chiến lược, thúc đẩy giải pháp hòa bình thông qua đàm phán trước khi chiến dịch không kích và hỗ trợ chính phủ Syria rơi vào bế tắc.
Theo tác giả Vladimir Frolov, nhà chính trị học nổi tiếng ở Moscow, ông Putin đã đạt được mục tiêu chính sau gần 4 tuần không kích ở Syria. Tổng thống Nga tái khẳng định vai trò siêu cường của Moscow, sánh ngang với Mỹ trong các vấn để nóng bỏng trên thế giới.
Nhà phân tích cho Frolov cho rằng, các đợt không kích của Nga cũng như chiến dịch phản công của quân đội chính phủ Syria đã không còn mang yếu tố bất ngờ, sớm muộn cũng sẽ rơi vào bế tắc. Do vậy, ông Putin đang hướng đến một lối thoát khẩn cấp trước khi mọi chuyện có thể trở nên khó khăn hơn
Tổng thống Nga Vladimir Putin tiếp đón Tổng thống Syria Bashar al-Assad trong chuyến thăm đến Nga.
Giờ là thời điểm ông Putin đẩy mạnh kế hoạch ngoại giao, giống như những gì từng xảy ra ở Chechnya. Tổng thống Nga tập trung vào mục tiêu chia rẽ phe đối lập chống chính phủ Syria, thuyết phục một số nhóm nổi dậy chấp nhận đàm phán với Tổng thống Bashar al-Assad để cùng chiến đấu chống phiến quân Hồi giáo IS.
Thuyết phục Assad từ bỏ quyền lực
Trong chuyến thăm đầy bất ngờ đến Syria tuần trước, Tổng thống Syria Assad được thông báo về khả năng chia sẻ quyền lực cũng như việc Nga sẵn sàng hỗ trợ quân sự phe đối lập ôn hòa ở Syria, bao gồm những nhóm đồng ý cùng tham gia liên minh chống khủng bố.
Tất cả những tổ chức đối lập không chấp nhận gia nhập liên minh được coi là cùng phe với Nhà nước Hồi giáo (IS) và sẽ bị tận diệt.
Kể từ đầu năm nay, Nga đã bí mật tiến hành nhiều phiên tiếp xúc với đại diện lực lượng đối lập tại Syria theo các hình thức khác nhau.
Cuộc gặp ngày 17/10 tại Cairo giữa Thứ trưởng Ngoại giao Nga Mikhail Bogdanov và thủ lĩnh lực lượng đối lập chủ chốt ở Syria đã thể hiện vai trò trung gian của Moscow, củng cố lập trường thành lập mặt trận thống nhất chống kẻ thù chung.
Giám đốc Viện Nghiên cứu nhân đạo, chính trị (IHPS) tại Nga, ông Vyacheslav Igrunov cho rằng, Nga và Syria không thể bỏ qua lực lượng đối lập, cũng như không có ý định đánh bại lực lượng này. “Sẽ rất yếu thế khi phải mở cuộc chiến trên nhiều mặt trận tại cùng một thời điểm, trong khi đó giao tranh với quân đối lập sẽ gây khó khăn cho việc tạo dựng mặt trận thống nhất chống IS”.
Bằng cách này, Nga sẽ tạo nên bước đột phá mới ở Syria, biến cuộc nội chiến kéo dài 4 năm qua trở thành chiến dịch chống khủng bố. Tuy nhiên, Moscow cũng sẽ cần đến sự hỗ trợ của Mỹ, Saudi Arabia và Thổ Nhĩ Kỳ.
Đây là những quốc gia có tiếng nói trong hàng ngũ phe đối lập. Nga mong muốn các quốc gia này gây sức ép, ngừng hỗ trợ cho những nhóm nổi dậy không muốn gia nhập liên minh. Mặc dù vậy, nhiệm vụ hiện tại đã trở nên khó khăn hơn bởi Moscow ném bom tất cả những tổ chức chống chính phủ ở Syria.
Ngày 24/10, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov lên tiếng kêu gọi Quân đội Syria Tự do (FSA) chấp nhận đề xuất hỗ trợ của Moscow chống lại phiến quân IS và cùng đàm phán với ông Assad để chuẩn bị cho cuộc bầu cử tổng thống và bầu quốc hội sớm.
Theo nhận định của tác giả Frolov, cuộc bầu cử tổng thống diễn ra theo hướng mở đường để ông Assad chuyển giao quyền lực, chấm dứt lãnh đạo đất nước. Ông Putin cam kết với quốc tế rằng Assad sẽ không tiếp tục tranh cử nhưng những người thân trong gia đình hoặc đảng phái trong chính phủ sẽ được quyền theo đuổi mục tiêu chính trị.
Cuộc bầu cử quốc hội sẽ bao gồm cải cách hiến pháp, bầu ra thủ tướng mới với đầy đủ quyền hành. Tân thủ tướng Syria cũng có thể là người Hồi giáo dòng Sunni. Điều mà trước đây không thể xảy ra dưới chính quyền của ông Assad.
Ngoài ra, Nga cũng đảm bảo rằng mọi thành viên trong nhóm đối lập sẽ được quyền ân xá, bao gồm cả những người bị chính quyền Syria kết án. Moscow sẽ tiếp tục duy trì sự hiện diện quân sự ở Syria để đảm bảo kế hoạch hòa bình sẽ được thực thi đầy đủ.
Tác giả Frolov kết luận, ông Putin luôn khiến thế giới phải bất ngờ với những kế hoạch liều lĩnh. Nhưng trong trường hợp ở Syria, điều này có thể sẽ phát huy hiệu quả.
Đăng Nguyễn (theo Moscow Times. RBTH)