(Tình hình chiến sự ở Syria) – Đây là một sự kiện lịch sử chân thực làm cả thế giới ngỡ ngàng bởi lần đầu tiên tổ hợp “Caliber” được sử dụng tác chiến.
Ngày 7/10, Hải quân Nga đã phóng tên lửa vào các mục tiêu của các nhóm khủng bố “Nhà nước Hồi giáo” tự xưng (IS) và “Al-Nusra Dzhabhat”.
Đây là lần đầu tiên Hải quân Nga sử dụng các tên lửa có cánh tầm xa 3M14, loại tên lửa tương tự như “Tomahawk” nổi tiếng của Mỹ. Kết quả, 26 quả tên lửa đã tiêu diệt thành công 11 mục tiêu trên lãnh thổ Syria.
Điều gì đã xảy ra?
Theo thông báo của Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu, 4 chiến hạm của Hạm đội Caspian đã phóng các tên lửa có cánh của tổ hợp “Caliber” vào các mục tiêu của bọn khủng bố tại Syria.
11 mục tiêu đã bị tiêu diệt bằng 26 quả tên lửa bắn từ khoảng cách 1.500km. Đây là một sự kiện lịch sử chân thực làm cả thế giới ngỡ ngàng bởi lần đầu tiên tổ hợp “Caliber”, vốn được ví như Tomahawk của Mỹ mà Nga lần đầu tiên đưa vào sử dụng tác chiến.
Cái gì đã được sử dụng?
Tổ hợp tên lửa tấn công “Caliber” được sử dụng để phóng một vài loại tên lửa từ ống phóng thẳng đứng đồng nhất.
Từ ống phóng này có thể phóng các tên lửa của tổ hợp khác như tên lửa chống tàu Onyx (Yakhont của Việt Nam).
Tên lửa 3M14E
Trong thành phần tác chiến của tổ hợp “Caliber” gồm các tên lửa chống tàu 3M54 (tầm bắn đến 375km), các tên lửa tầm xa 3M14 dùng để tấn công các mục tiêu mặt đất và tên lửa chống ngầm 91RT. Trong trường hợp này, Hải quân Nga đã sử dụng tên lửa 3M14.
3M14 là loại tên lửa gì?
Đây là loại tên lửa có cánh chiến lược cận âm thế hệ thứ 2 của Nga, được ví như tên “Tomahawk” của Mỹ.
Các tên lửa đầu tiên dòng này là 3M10 trong thành phần của tổ hợp S-10 “Garnat”, đã được trang bị cho hạm đội tàu ngầm vào năm 1984.
Trang bị tên lửa này có các tàu ngầm nguyên tử dự án 671RTM (sau khi tái trang bị có ký hiệu 671RTMK), 667AT (3 tàu ngầm dự án “Grusha” được sửa chữa lại từ tàu ngầm mang tên lửa chiến lược), tàu ngầm dự án 971 và 945.
Các tên lửa này được phóng bằng ống phóng ngư lôi 533mm, chỉ mang đầu đạn hạt nhân và có thể sử dụng ở cự ly đến 3.000km.
Tên lửa 3M14AE
Thế hệ thứ hai của các tên lửa này – 3M14, từ các linh kiện khác, các vật liệu thiết kế khác và các khả năng mới (đặc biệt là khả năng phóng từ trên boong tàu mặt nước và trang bị đầu đạn phi hạt nhân) được chế tạo bởi Viện Thiết kế Thử nghiệm Sverdlovsk “Novator”.
Qua hình ảnh quan sát được, có thể thấy bề ngoài nó giống tên lửa 3M10 và được trang bị động cơ hành trình cải tiến. Có thể, nó còn được trang bị khối dẫn đường vệ tinh.
Các phiên bản đầu tiên (phiên bản xuất khẩu 3M14E) được giới thiệu vào đầu những năm 1990. Các chuyên gia nhận định, 3M14E và 3M14 có sự khác nhau cơ bản (đơn giản là các tên lửa khác nhau), tuy nhiên được chế tạo theo lozic sử dụng đồng nhất.
Đến nay, các đặc tính chính xác của 3M14 chưa được tiết lộ. Các nhà quân sự phỏng đoán rằng, tầm bắn của tên lửa khi sử dụng từ các tàu mặt nước đến 2.600km, còn từ tàu ngầm (cụ thể là tàu ngầm dự án 636) đến 1.500km. Được biết, tên lửa này được sản xuất theo 2 phiên bản (thông thường và hạt nhân).
Ai đã sử dụng?
Đây là câu hỏi đơn giản nhất mà không thể đưa ra đáp án nước đôi. Rõ ràng là tại Hạm đội Caspiam có 4 tàu được trang bị tổ hợp “Caliber”: Đó là tàu hộ tống “Dagestan” dự án 11611K và 3 tàu tên lửa cỡ nhỏ dự án 21631 “Buyan-M” – “Uglich”, “Great Svijazhsk” và “Great Ustyug”.
Tóm lại, “Át chủ bài” của Hạm đội Caspian đã vận hành thành công vũ khí chủ lực của mình và phóng 26 quả tên lửa trong tổng số 32 quả (tổ hợp tác chiến đầy đủ).
Tên lửa bay thế nào đến Syria?
Địa lý gì? Đó là một môn khoa học đòi hỏi sự chính xác và chúng ta không thể đưa ra nhiều đáp án trả lời cho câu hỏi này. Trước hết, phải khẳng định rằng, tên lửa đã được phóng ở vùng trung tâm Biển Caspian (Bộ trưởng Quốc phòng Nga thông báo bắn tên lửa ở cự ly 1.500km).
Cảnh phóng tên lửa 3M14
Tiếp theo, hành trình bay của tên lửa phải qua lãnh thổ Iran và phía Bắc Iraq. Cả hai quốc gia này đều nằm trong liên minh chống các tay súng IS do Nga thành lập.
Do đó, không còn hoài nghi gì về vấn đề Quân đội Nga đã nhận được sự cho phép của các đông minh nói trên.
Minh chứng cho vấn đề này đó là tuyên bố của Cục trưởng Cục tác chiến Bộ Tham mưu Andrew Kartapolov: “Các cuộc tấn công bằng tên lửa có cánh được thực hiện thành công nhờ sự phối hợp chặt chẽ vói các đối tác của chúng tôi”.
Cần điều đó với mục đích gì?
Cần phải nhận thấy rằng, trên lãnh thổ Syria không dễ gì tìm được các mục tiêu cơ sở hạ tầng đòi hỏi cần phải sử dụng tên lửa 3M14.
Vậy tại sao Nga lại quyết định sử dụng loại vũ khí này khi mà các nhóm không kích của Nga trên chiến trường đủ sức thực hiện nhiệm vụ?
Những tên khủng bố tại Syria đang sở hữu những phương tiện phòng không thô sơ và không có các hệ thống tác chiến điện tử. Chính vì vậy, khi sử dụng loại vũ khí tác chiến tầm xa tàng hình có độ chính xác cao như tên lửa 3M14 được coi là một sự lựa chọn gây nhiều tranh cãi xét trên phương diện chiến thuật.
Loại vũ khí này thông thường được sử dụng để tránh những tổn thất khi vượt qua các hệ thống phòng không dày đặc hoặc dung để tiêu diệt các mục tiêu trọng điểm ở cự ly xa khu vực hoạt động của không quân.
Trong trường hợp này, Nga đang có một mục đích khác đó là muốn chứng minh cho các nước khu vực và các cường quốc thế giới thấy được sự nghiêm túc trong các kế hoạch của Nga ở Trung Đông.
Ngoài ra, cuộc tấn công này cho phép phô trương “bộ mặt mới” của các lực lượng vũ trang Nga sau cuộc cải cách quân sự giai đoạn những năm 2000 và 2010.
Quyết định đánh IS bằng tên lửa hành trình bắn từ khoảng cách xa của Nga đã khiến thế giới bất ngờ, mường tượng ra kiểu đánh của quân đội Mỹ
Sự phô trương trước đó ở Crimea đã trở thành một điều bất ngờ đối với các quan sát viên nước ngoài, nhưng hiện nay họ buộc phải quen dần với việc Nga có thể độc lập thiết lập các cuộc không chiến trong thế giới thứ ba với việc sử dụng tên lửa độc đáo 3M14 không hề thua kém “Tomahawk”.
Nguyễn Hoàng