(Bình luận quốc tế) – Ông Putin đã chiến thắng trong cuộc hội đàm với Obama nhưng Tổng thống Nga vẫn còn phải đối diện với các thách thức chiến lược trong tương lai.
The Globe and Mail ngày 29/9 đã đăng tải bài phân tích của ông Aurel Braun, giáo sư quan hệ quốc tế đến từ trường Đại học Toronto (Canada) về cuộc hội đàm giữa hai nhà lãnh đạo Nga-Mỹ ở New York.
Theo Giáo sư Aurel Braun, ông Putin rõ ràng đã giành chiến thắng trong lần xuất hiện đầu tiên tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc sau một thập kỷ và có cuộc hội đàm với Tổng thống Mỹ Obama.
Tổng thống Mỹ Barack Obama (phải) bắt tay Tổng thống Nga Vladimir Putin trong cuộc gặp bên lề kỳ họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York ngày 28/9.
Ông Putin đã xóa bỏ quan niệm rằng Nga bị cô lập bởi liên quan đến cuộc khủng hoảng Ukraine. Tổng thống Nga tái khẳng định Moscow là nhân tố không thể thiếu trong vũ đài chính trị toàn cầu. Ông Putin cũng mở rộng tầm ảnh hưởng chính trị của mình.
Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu sau những diễn biến tại Liên Hợp Quốc, Điện Kremlin liệu có thực sự duy trì được một chiến lược khả thi và bền vững, Giáo sư Braun nhận định.
Trong bài phát biểu của mình, hai nhà lãnh đạo Nga-Mỹ đã nêu rõ sự khác biệt về quan điểm trong các vấn đề cối lõi, bao gồm Ukraine và Syria. Dường như ông Putin đặc biệt tự tin trong lần xuất hiện này và đã chủ động nêu bật những quan điểm trái chiều.
Cuộc gặp kéo dài 90 phút với ông Obama cũng đem đến nhiều tín hiệu tích cực đối với Tổng thống Nga, theo Giáo sư Braun. Ông Putin nói rằng, cuộc hội đàm “mang tính xây dựng, thiết thực và thẳng thắn”, nhấn mạnh rằng Nga và Mỹ có nhiều điểm chung nhưng cũng còn nhiều điểm khác biệt.
Đầu tiên, ngay cả trong những vấn đề khác biệt, việc ông Obama gặp nhà lãnh đạo nga đã gửi thông điệp rằng Mỹ không có lựa chọn nào khác ngoài việc giải quyết bất đồng với Nga. Điều này đem lại sức nặng cho ông Putin đối với người dân trong nước và các đồng minh, đối tác của Nga, đặc biệt ở khu vực Trung Đông.
Thứ hai, bất kỳ một sự đồng thuận nào, dù không rõ ràng hay gián tiếp chắc chắn sẽ được Điện Kremlin sử dụng để nói rằng, Mỹ buộc phải hợp tác với Nga. Trên thực tế, Hoa Kỳ Mỹ từ lâu đã vượt trội hơn Nga cả trên phương diện kinh tế và quân sự.
Trong bối cảnh Nga bất ngờ tăng cường hiện diện quân sự ở Latakia (Syria) cũng như đạt thỏa thuận chia sẻ thông tin tình báo với Iran, Iraq và Syria, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã chỉ ra rằng Hoa Kỳ sẽ có một số hình thức hợp tác với Moscow.
Ông Kerry dùng thuật ngữ “làm giảm căng thẳng” để che giấu sự thật rằng Mỹ cần phối hợp quân sự với Nga, dù có thể không phải là hợp tác nhưng cần thiết để tránh những rủi ro xung đột quân sự giữa hai cường quốc trong khu vực.
Theo Giáo sư Braun, thật khó để phủ nhận những toan tính khéo léo và táo bạo của ông Putin. Với việc hỗ trợ chính phủ Syria, Nga đã hướng sự chú ý của dư luận ra xa khỏi khủng hoảng ở Ukraine.
Ông Putin cũng gửi thông điệp mạnh mẽ đến các quốc gia ở Trung Đông và trên thế giới rằng, Nga sẽ hỗ trợ các đồng minh trong mọi hoàn cảnh. Với việc Mỹ tỏ ra thận trọng ở Syria kể từ sau khi Tổng thống Bashar al-Assad chấp nhận từ bỏ kho vũ khí hóa học, ông Putin đã biết cách tháo gỡ những khó khăn để đạt được mục tiêu.
Tuy nhiên, vấn đề lại trở nên hoàn toàn khác biệt đối với ông Putin trong việc giành chiến thắng chiến lược. Nền kinh tế Nga đang gặp khó khăn, lạm phát gia tăng cũng như những bất đồng chính trị ngày càng mở rộng.
Bất chấp việc phương Tây né tránh khả năng đụng độ với Nga, những toan tính của Moscow ở Ukraine đã khiến những quốc gia vùng Baltic quan ngại và tăng cường chi tiêu quân sự.
Ở Trung Đông, việc Nga ngày càng xích lại gần hơn với chính phủ Syria và Iran có thể sẽ càng chia rẽ Moscow trong mối quan hệ với Mỹ và các đồng minh. Ngoài ra, Nga cũng phải đối mặt với những rủi ro quân sự ở Syria.
Giáo sư Braun kết luận, ông Putin đã thành công trong việc củng cố tầm ảnh hưởng chính trị nhưng nước Nga vẫn còn đứng trước nhiều khó khăn trong tương lai.
Đăng Nguyễn