Ngày này 50 năm trước, quân đội Mỹ đã bắt đầu chiến dịch không kích quy mô nhằm vào miền Bắc Việt Nam với tên gọi là Chiến dịch Sấm Rền.

Theo trang web History.com: Chiến dịch Sấm Rền của Mỹ bắt đầu với hơn 100 máy bay ném bom đánh vào một kho đạn của Việt Nam ở Xom Bang nằm sâu 10 dặm trong lãnh thổ miền Bắc Việt Nam. Đồng thời, 60 máy bay của Không quân Việt Nam Cộng hòa đánh bom căn cứ hải quân Quảng Khê, cách Vĩ tuyến 17 khoảng 65 dặm về phía Bắc.

Ngày 2/3/1965, Mỹ bắt đầu chiến dịch không kích quy mô vào miền Bắc Việt Nam trong một chiến dịch mang tên Rolling Thunder (Sấm Rền). Trong ảnh là một máy bay ném bom F-105 của Mỹ.

6 máy bay đã bị bắn rơi nhưng chỉ một phi công Mỹ bị bắt. Đó là Đại úy Hayden J. Lockhart, bay trên chiếc F-100. Lockhart đã trở thành phi công Mỹ đầu tiên bị bắt làm tù binh ở Việt Nam và được phóng thích vào năm 1973 sau Hiệp định Paris.

Các cuộc không kích này là kết quả của một quyết định của Tổng thống Johnson cùng các cố vấn sau hơn một năm xem xét. Mục tiêu của Sấm Rền là ngăn chặn các tuyến đường vận tải của Việt Nam vào phía Nam nhằm cung cấp nhân tài vật lực cho cuộc kháng chiến trong miền Nam.

Trong tháng 7/1966, chiến dịch Sấm Rền đã mở rộng ra các bãi đạn và các cơ sở dự trữ dầu của miền Bắc. Sang đầu năm 1967, chiến dịch này lại mở rộng mục tiêu hơn nữa gồm cả các nhà máy điện, cơ sở công nghiệp, sân bay trong khu vực Hà Nội – Hải Phòng.

Từ năm 1965 đến 1968, khoảng 643.000 tấn bom đã được thả xuống miền Bắc Việt Nam. Phía Mỹ cũng mất 900 máy bay. Chiến dịch này kết thúc vào ngày 31/10/1968.

Tuy nhiên theo Wikipedia tiếng Anh, số bom đạn mà Mỹ trút xuống miền Bắc Việt Nam trong chiến dịch Sấm Rền là 864.000 tấn, gần gấp đôi so với tổng số bom mà Mỹ ném xuống mặt trận Thái Bình Dương trong Thế chiến thứ II (503.000 tấn).

Mỹ cũng bị thiệt hại hàng trăm phi công. Cụ thể là 745 phi công bị bắn hạ trong đó 145 người được cứu thoát, 225 người bị chết, 222 người bị bắt (23 người trong số này chết trong tù vì vết thương nặng hoặc vì trúng phải chính bom Mỹ) cùng 123 người mất tích.

Tổng kết chiến dịch này, các chuyên gia quân sự nhận định rằng Mỹ thất bại hoàn toàn vì họ đã không đạt được bất cứ điều gì trong các mục tiêu đề ra. Không những không đánh gục được ý chí kháng chiến của Việt Nam mà họ cũng không ngăn chặn nổi luồng tiếp tế của miền Bắc cho cuộc kháng chiến của miền Nam.

Trần Vũ