Nhật Bản dự định nâng cấp đáng kể lực lượng quốc phòng. Để củng cố lực lượng phòng vệ, Tokyo sẽ mua các máy bay chiến đấu, máy bay trực thăng, máy bay trinh sát, xe bọc thép lội nước và tàu ngầm chủ yếu của Hoa Kỳ.

Ở Nhật Bản sẽ thành lập Hội đồng An ninh Quốc gia theo kiểu Hoa Kỳ, và cơ quan này sẽ đóng vai trò “trung tâm chỉ huy” hoạch định chính sách trong lĩnh vực ngoại giao và an ninh quốc gia. Theo lời Thủ tướng Shinzo Abe, các biện pháp này sẽ giúp bình thường hóa lĩnh vực quốc phòng của Nhật Bản và thiết lập cơ chế tương tác giữa các lực lượng chiến đấu trên bộ, trên biển và trên không.

Trước đó, Bộ Quốc phòng Nhật Bản đã công bố kế hoạch trung hạn trong lĩnh vực quốc phòng cho những năm 2014-2018. Theo văn kiện này, Nhật Bản sẽ chi khoảng 247 tỷ USD để nâng cấp trang bị cho các đơn vị lực lượng phòng vệ. Mục đích của hoạt động này là thành lập “lực lượng phòng vệ chung năng động”.

Một tàu ngầm của Nhật.

Các nhà phân tích lưu ý đến việc, mặc dù hầu hết các thiết bị quân sự mà ban lãnh đạo Nhật Bản có ý định mua sắm sẽ thay thế các loại vũ khí lỗi thời, nhưng, rõ ràng là, trong các vấn đề quốc phòng có những thay đổi đáng kể. Ví dụ, ông Takesada Hidesi, một chuyên gia trong lĩnh vực an ninh tại trường Đại học Takushoku ở Tokyo nhận định, ở trọng tâm chú ý của Bộ Quốc phòng Nhật Bản sẽ là việc bảo vệ các hòn đảo ở biển Hoa Đông. Khi đưa tin về hợp đồng mua máy bay không người lái, kênh truyền hình NHK gợi ý rằng, rất có thể quyết định đó đã được thông qua vì các nước láng giềng với Nhật Bản – CHDCND Triều Tiên và Trung Quốc – tăng cường các hoạt động quân sự.

Tại sao Nhật Bản muốn hiện đại hóa lực lượng phòng vệ? Đây là một bước đi cần thiết để đối mặt với mối đe dọa tiềm tàng từ phía các nước láng giềng hoặc là xu hướng chung ở các quốc gia châu Á-Thái Bình Dương đang rất tích cực tái trang bị kỹ thuật cho lực lượng vũ trang?

Ở đây phải chú ý đến mấy yếu tố khác nhau. Giáo sư Vitaly Shvydko của Viện Chính trị và kinh tế thế giới (IMEMO) cho biết: “Rõ ràng là, Nhật Bản có muốn hạn chế ảnh hưởng của chính sách “tự kiềm chế” trong lĩnh vực quốc phòng. Ở đây nói không chỉ về thành phần và cơ cấu lực lượng phòng vệ, mà còn về các loại vũ khí.

Trước đây đã nghe thấy khá nhiều yêu sách, ví dụ, từ phía Mỹ, cáo buộc Chính phủ Nhật Bản chi tiêu quá ít tiền cho quốc phòng, tức là, không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình trong liên minh quân sự. Và bây giờ, cùng lúc trùng hợp mấy yếu tố: Nhật Bản cảm thấy rằng, chính sách tự kiềm chế trong các vấn đề quốc phòng đã lỗi thời, yếu tố thứ hai là áp lực từ phía Hoa Kỳ. Ngoài ra, Tokyo ghi nhận mối đe dọa tiềm tàng chủ yếu từ phía Trung Quốc.

Đối với Nhật Bản, đây cũng là vấn đề uy tín của đất nước trên trường quốc tế. Nhật Bản bị ràng buộc quá mức bởi những hạn chế khác nhau sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Thời đại bây giờ là khác. Nhật Bản không muốn bị xem như “kẻ xâm lược bị thua” và quyết tâm xây dựng quân đội xứng đáng với sức mạnh kinh tế của mình. Ở đây nói không chỉ về vũ khí mà còn về việc mở rộng khái niệm “phòng vệ”. Chính sách tự kiềm chế không cho phép Nhật Bản tham gia vào các hoạt động gìn giữ hòa bình ở nước ngoài. Chính phủ Nhật Bản coi đó là di sản của quá khứ phải được khắc phục”.

Nhật Bản tiếp tục khẳng định vị trí của mình như một quốc gia hòa bình, gọi cách tiếp cận mới đối với lực lượng phòng vệ là một chính sách “chủ nghĩa hòa bìnhtích cực”. Đây là khái niệm chính trong Chiến lược an ninh quốc gia của Nhật Bản: các biện pháp nhằm an ninh phải dựa trên tổng quyền của nhà nước, bao gồm các lĩnh vực ngoại giao, chính sách kinh tế và công nghệ.

Điều này làm tăng mối quan tâm và thậm chí phẫn nộ từ phía Trung Quốc và hai nước Triều Tiên. Mặc dù các quốc gia này cũng rất tích cực mở rộng và nâng cấp các lực lượng vũ trang của mình. Lập trường của Nga trogn vấn đề này là rất thận trọng. Theo lời ông Shvydko, Nga kêu gọi Nhật Bản chú ý đến tâm trạng ở Trung Quốc và hai nước Triều Tiên, và không thực hiện những bước đi làm khó chịu. Tuy nhiên, các nhân vật chính thức của Liên Bang Nga chưa nói lên bất kỳ tuyên bố về “quân sự hóa” Nhật Bản.

Theo Tiếng nói nước Nga