Newport Beach, California – Thật không dễ để tạo ra trải nghiệm cận tử ở trong phòng thí nghiệm – hoặc ít nhất không để lại các vấn đề đạo đức nghiêm trọng. Tuy nhiên, chúng ta vẫn có một vài phương pháp để nghiên cứu hiện tượng này.
Trong các trải nghiệm cận tử (NDE), người ta kể lại các cảm giác như là nổi lên trên khỏi cơ thể, hoặc nhìn thấy những thứ về hậu kiếp hay các trải nghiệm kỳ bí khác.

Các cuộc nghiên cứu về NDE gặp rất nhiều thách thức, đặc biệt là làm sao để hạn cuộc trải nghiệm đầy tính tâm linh này cho phù hợp với khuôn khổ của điều tra khoa học hiện đại. Sau đây là một vài thách thức chính được các nhà khoa học miêu tả ở hội thảo năm 2014 của Hiệp hội Nghiên cứu Cận tử Quốc tế (International Association of Near-Death Studies – IANDS), diễn ra tại thành phố Newport Beach, California vào ngày 29 tháng 8.

(Trái qua phải) Jan Holden, Robert Mays và Mitch Liester phát biểu tại hội thảo năm 2014 của IANDS vào ngày 29 tháng 8 năm 2014. (Tara MacIsaac/Epoch Times)

Một sự kiện hiếm gặp và tự phát

Thật khó tìm ra một NDE có thể được kiểm chứng độc lập. Một vài nhà nghiên cứu đang tập trung vào các trường hợp “nhận thức thực tế” – khi một người gặp NDE có trải nghiệm xuất ra khỏi cơ thể và nhìn thấy điều gì đó mà có thể được kiểm chứng sau đó.

Robert Mays, người đã nghiên cứu NDE trong khoảng 30 năm, đã nói về các thách thức thống kê của nghiên cứu AWARE (Nhận Thức), trong đó họ bố trí các tín hiệu dễ nhìn ở các bệnh viện trên thế giới với kỳ vọng rằng những người NDE có thể thấy các tín hiệu này nếu họ rời khỏi cơ thể. Các tín hiệu này được đặt ở ngoài tầm quan sát thông thường và vì thế nếu một người NDE có thể miêu tả chính xác một trong các điểm này cũng có nghĩa rằng trải nghiệm đó là xác thực.

Tuy nhiên, cần đến hàng ngàn trường hợp như vậy để có một trường hợp đáng tin cậy. Mays nói về các cơ hội thống kê mong manh: Bao nhiêu người có thể sống sót sau một cơn suy tim? Bao nhiêu người trong số đó có trải nghiệm NDE? Và bao nhiêu người trong số những người đó có trải nghiệm xuất thể (không phải bất cứ ai có NDE đều thấy mình xuất ra khỏi cơ thể ở trong phòng bệnh viện – một vài người chỉ cảm nhận các cảnh tượng của hoàn cảnh khác, ví dụ như các hồi ức trong cuộc đời chạy lướt qua hoặc một cảnh thiên đường, vvv…)? Bao nhiêu người trong số đó thực sự nhìn thấy và nhớ được tín hiệu làm dấu?

Trong một vài trường hợp nghiên cứu, có những người có trải nghiệm cận tử đã báo lại rằng họ rời khỏi cơ thể và nhìn thấy nhiều vật xung quanh, nhưng các tín hiệu lại chưa được bố trí ở các bệnh viện đó.
Mays ước lượng rằng cần khoảng 7.500 ca suy tim để có thể có một trường hợp NDE phù hợp với tiêu chí. Ông còn lưu ý rằng con số này chỉ là ước lượng sơ bộ, bởi vì nó rất khó định lượng: “Tôi có thể sai, nhưng đó là con số rất lớn, đến vài nghìn.”

“Trái cựa”

Mitch Liester, một nhà phân tâm học và là bác sĩ y khoa ở Colorado, đã phát biểu trên quan điểm y học, “một trong các thách thức là, các NDE không phù hợp với bất kỳ mô hình nghiên cứu y học truyền thống nào. Thật khó để có thể thực hiện một thí nghiệm đối với NDE. Thật hiển nhiên khi xác định liệu một người đã chết hay không.”

Ông đã rất quan tâm đến việc kiểm định trường năng lượng điện từ trên cơ thể người có NDE sau khi trải nghiệm. Một vài người đã kể lại rằng cơ thể của họ có phát ra các luồng năng lượng sau khi trải nghiệm, được chứng thực bằng các ghi nhận trên các thiết bị điện tử.

“Tần số hay phạm vi nào chúng ta có thể chọn để đo đạc?” Liester hỏi. “Đây là những nghiên cứu khó có thể xác định rõ.”

Liester nói, đã có nhiều người tập trung vào việc hợp pháp hoá lĩnh vực này, và điều đó dẫn tới việc tập trung vào nghiên cứu các điểm chung giữa các NDE, đặc biệt là giữa các văn hoá khác nhau. “Tuy nhiên tôi nghĩ rằng điều đó sẽ bỏ sót một số người, bởi vì có người đã có những trải nghiệm cận tử rất khác biệt,” ông nói.

Nỗi sợ hãi trong cộng đồng khoa học

Ít nhất một cuộc nghiên cứu NDE đầy hứa hẹn đã bị cản trở do giới khoa học sợ hãi khi tham gia vào cuộc nghiên cứu có vẻ bị phản đối như vậy. Jan Holden, một giáo sư về tư vấn tâm lý tại Đại học Bắc Texas, biên tập viên của Tạp chí IANDS về Nghiên cứu Cận tử, và là cựu chủ tịch của IANDS, nói về một thí nghiệm mà bà bắt đầu khoảng 20 năm trước.

Một nhà tài trợ đã hỏi cô và đội ngũ nghiên cứu để tìm kiếm những người có NDE mà có cảm giác thấu hiểu mọi điều trong trải nghiệm của mình. Ý tưởng là hỏi những người NDE này về một căn bệnh hiếm gặp, hi vọng có thể nhận được những thông tin giúp ích cho việc chữa trị. Holden đã tìm thấy một người NDE, và sử dụng thôi miên để giúp anh ta nhớ lại thông tin về bệnh này mà anh đã nhận thấy trong trải nghiệm của mình.

Những gì anh ta nói đã được xác nhận qua sự hiểu biết hiện tại về căn bệnh này. Anh ta chỉ ra rằng, bệnh có liên quan đến hai nhiễm sắc thể, được truyền qua người mẹ, và cũng chỉ ra hai đặc tính khác của bệnh một cách chính xác.

Là một nghệ sĩ về pha màu kính, anh ta thiếu kiến thức kỹ thuật để hiểu rõ những gì anh ta thấy. Holden muốn thuê một nhà sinh học để giúp người này diễn giải những gì anh nhìn thấy.

“Tất cả các nhà sinh học đều hoảng sợ khi phải thực hiện loại nghiên cứu có vẻ ‘kỳ cục’ này… rằng họ có thể mất các nguồn quỹ từ Tổ chức Khoa học Quốc gia (National Science Foundation) nếu thông tin bị tiết lộ ra ngoài,” Holden nói. Kể cả khi cô đề nghị thực hiện vào thứ Bảy, như là dự án cá nhân, họ cũng đều từ chối.

Nguồn kinh phí, thách thức của các thách thức

Có thể tìm thấy các giải pháp để giải quyết các thách thức – nếu như có đủ tài nguyên cần thiết. Việc thường xuyên thiếu các nguồn kinh phí đã cản trở các cuộc nghiên cứu về NDE. Ý tưởng về việc gây quỹ cộng đồng cho các cuộc nghiên cứu đã được đưa ra bàn luận. Mays nói rằng các quỹ cộng đồng có thể được dùng để dịch một cuốn sách về NDE. Quyển sách này, bằng tiếng Hà Lan, đã nghiên cứu 78 trường hợp nhận thức thực tế NDE. Quỹ cộng đồng cũng được dùng để thực hiện một bộ phim về NDE.

Phạm vi rộng hơn

Nghiên cứu về NDE liên quan đến các câu hỏi rộng lớn hơn về vai trò của nhận thức trong khoa học. Liester nói: “Làm thế nào để chúng ta có thể nghiên cứu về nhận thức? Ý tôi là, quá khó để định nghĩa chứ chưa nói đến nghiên cứu. Tuy nhiên, có thể có các cách để chúng ta tìm hiểu và nghiên cứu về nhận thức, qua đó dẫn đến hiểu biết rõ ràng hơn về NDE.”

Theo Vietdaikynguyen.com