Một thực tế chung là, lâu nay gần như tất cả các công ty vận tải, đơn vị vận tải đều chở hàng quá tải trọng cho phép nên góp phần đưa giá cước vận tải xuống thấp. Kể từ ngày 1/4/2014, khi tất cả các tỉnh, thành trong cả nước ra quân cân xe quá tải.
Các công ty vận tải chở hàng buộc phải hạ tải nếu không muốn bị phạt thì giá một số hàng hóa theo đó cũng tăng theo. Trên địa bàn tỉnh ta, từ hơn 1 tuần nay, giá cước một số mặt hàng đã tăng vùn vụt. Việc tăng giá này, theo nhận xét của một số nhà kinh doanh là điều tất yếu!
Trước đây, do ngành chức năng thả lỏng việc xử lý xe quá tải nên các công ty vận tải hầu như đều chở quá tải trọng cho phép gấp nhiều lần. Các loại hàng nặng như xi măng, sắt thép, gạch… thường chở quá tải gấp 3 lần; hàng tiêu dùng khác nhẹ hơn như quần áo, vải, nhôm, nhựa… cũng chở quá tải 1,5-2 lần, vì vậy, cước vận tải cũng theo đó mà hạ xuống. Tuy nhiên, hiện nay, khi các nhà xe phải hạ tải theo quy định, thì cước vận tải bị đẩy lên để bù chi phí. Tài xế xe tải 37C-03285 cho biết: “Xe tôi theo thiết kế chỉ chở được 7,4 tấn, nhưng từ trước đến nay, lúc nào cũng chở khoảng 18-20 tấn nên 1 tấn hàng nặng từ TP Hồ Chí Minh về Hà Tĩnh, trung bình cước chỉ khoảng 1,2 triệu đồng, tính ra, mỗi chuyến, tổng tiền cước khoảng 25 triệu đồng. Nhưng nay phải hạ tải, tôi chỉ chở đúng 7,4 tấn nên buộc phải nâng giá cước lên 3,5 triệu đồng/tấn”.
Chị Thanh – chủ đại lý gạch lớn nhất nhì TP Hà Tĩnh cho biết, các xe chở hàng cho chị cũng giảm tải xuống còn 1/3 tải trọng so với trước nên giá cước đội lên cao. Trước đây, 1 tấn gạch chở từ Vĩnh Phúc về Hà Tĩnh chỉ 350 ngàn đồng, nhưng nay lên đến 800-900 ngàn đồng. Tính ra, mỗi m2 gạch, giá cước vận tải tăng lên 10 ngàn đồng so với trước. “Giá cước của các công ty vận tải tăng nên buộc chúng tôi phải tăng giá bán để bù lỗ chứ không phải mượn cơ hội này để tăng giá, chặt chém khách hàng” – chị Thanh chia sẻ.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện nay, trên thị trường, một số mặt hàng tiêu dùng có yếu tố chịu cước vận tải đã bắt đầu tăng nhẹ; các loại vật liệu xây dựng như xi măng, sắt, thép, gạch ốp lát… đã tăng giá rất cao.
Với một lượng xe ổn định và với việc luôn chở quá tải… ổn định ở mức vượt tải 1/3, lâu nay, đội ngũ xe vận tải VLXD luôn cung cấp đủ hàng với giá cả hợp lý cho người tiêu dùng. Tuy nhiên, hiện nay, do hạ tải khá triệt để nên năng lực vận tải giảm còn 1/3, không những đẩy giá cước lên cao mà còn xảy ra tình trạng cung không đủ cầu, khiến giá VLXD tăng vọt. Hiện nay, các loại vật liệu như xi măng, sắt, thép, gạch ốp lát… đều tăng khoảng 200-300 ngàn đồng/tấn. Điển hình là giá xi măng. Đầu tháng 4, xi măng bán trên địa bàn Hà Tĩnh dao động ở mức 1.420-1.450 nghìn đồng/tấn, nay là 1.700 nghìn đồng/tấn. Thép Hòa Phát phi 10, từ 94 nghìn lên 97 nghìn đồng/cây; loại phi 12 từ 143 nghìn lên 152 nghìn đồng/cây. Thép Tisco phi 10, từ 98 nghìn lên 104 nghìn đồng/cây; phi 14, từ 202 nghìn lên 218 nghìn đồng/cây. Thép cuộn, từ 145 nghìn lên 147 nghìn đồng/yến…
Khảo sát một số khu vực, trong đó có 2 đơn vị tốp đầu về cung cấp vật liệu xây dựng trên địa bàn là Công ty Vận tải Viết Hải và Bình Nguyên, chúng tôi đều nhận thấy rằng, hàng hóa trong kho của các doanh nghiệp này chỉ còn lại rất ít. Lãnh đạo các công ty này cho biết, từ sau khi thực hiện cân xe quá tải đến nay, hàng nhập về kho giảm khoảng 2/3 so với trước. Hiện các DN đang tính phương án đầu tư thêm xe vận tải và tìm hiểu phương thức của cong ty van tai khác để có thể đáp ứng đủ nhu cầu người tiêu dùng…
Với thực tế hiện nay, hàng hóa tăng giá cũng là điều dễ hiểu. Không phải công ty vận tải tăng giá theo kiểu “té nước theo mưa”, mà trên thực tế, do chi phí vận tải tăng nên buộc họ phải tăng giá bán để bù cước vận tải. Và, với hàng nghìn mặt hàng tiêu dùng đang chịu cước vận tải cao do phải vận chuyển từ các nơi xa về như hiện nay, thì việc đối mặt với “cơn bão giá” trong thời gian tới là điều có thể!