Tại Washington DC (Hoa Kỳ), trước những cáo buộc chắc như đinh đóng cột của ủy ban Chứng khoán và hối đoái (SEC), tập đoàn công nghệ thông tin lớn nhất thế giới HP đã phải chấp nhận chi 108 triệu USD cho Chính phủ Mỹ để “chuộc tội”. Theo đó, trong khoảng thời gian từ năm 2000 – 2010, “ông lớn” này đã “lót tay” cho rất nhiều nhân vật chóp bu của Nga, Ba Lan và Mexico để giành được hợp đồng “béo bở” tại những quốc gia này. SEC và bộ Tư pháp Mỹ đã vào cuộc trong suốt nhiều năm qua khiến HP đau đầu vì biết rằng các công ty con của mình ở nước ngoài chính là những “khối u ác tính”.

Tại Washington DC (Hoa Kỳ), trước những cáo buộc chắc như đinh đóng cột của Ủy ban Chứng khoán và hối đoái (SEC), tập đoàn công nghệ thông tin lớn nhất thế giới HP đã phải chấp nhận chi 108 triệu USD cho Chính phủ Mỹ để “chuộc tội”.

Theo đó, trong khoảng thời gian từ năm 2000-2010, “ông lớn” này đã “lót tay” cho rất nhiều nhân vật “chóp bu” của Nga, Ba Lan và Mexico để giành được hợp đồng “béo bở” tại những quốc gia này. SEC và bộ Tư pháp Mỹ đã vào cuộc trong suốt nhiều năm qua khiến HP đau đầu vì biết rằng các công ty con của mình ở nước ngoài chính là những “khối u ác tính”.

Rải tiền khắp thế giới để “lót tay”

Hãng tin Reuters dẫn lời Phó trợ lý Bộ trưởng Tư pháp Bruce Swartz cho biết, các chi nhánh của HP đã lập quỹ đen, các trang web ảo và một số tài khoản ngân hàng giả mạo để thực hiện hành vi hối lộ. Họ cũng lập danh sách những đối tượng có thể mua chuộc, sau đó sử dụng các email nặc danh cùng hàng chục thuê bao di động trả trước để thu xếp cuộc gặp với các nhân vật này. Các nhân viên thuộc công ty con của HP bị cáo buộc “lót tay” hàng triệu USD cho quan chức Chính phủ để có được những hợp đồng béo bở.

Theo tài liệu tố tụng của SEC, công ty công nghệ Palo Alto (công ty con của HP có trụ sở tại Nga) đã “luồn tay” 2 triệu USD cho các quan chức Chính phủ sở tại thông qua các đại lý và công ty ma để giành hợp đồng với văn phòng công tố Nga trong giai đoạn 2000-2007.

Theo đó, từ năm 1999, Chính phủ Nga công bố một dự án trị giá 100 triệu USD nhằm tự động hóa hệ thống máy tính và viễn thông văn phòng trong “đại bản doanh” của các công tố viên. Để đảm bảo giai đoạn đầu của hợp đồng “trót lọt”, HP quyết định dốc tiền mua lại sản phẩm của mình với mức giá thổi phồng để tạo ra một quỹ đen bí mật.

Công tố viên cho biết, một phần các khoản thanh toán ở Nga đã được chi cho du lịch, xe hơi, đồ trang sức, quần áo, đồng hồ đắt tiền, hồ bơi kiểu mới, đồ nội thất, đồ gia dụng và hàng hóa xa xỉ khác. “Để theo dõi các khoản thanh toán tham nhũng, những kẻ chủ mưu trong HP Nga giữ hai “con át chủ bài” là danh sách chi tiết các hạng mục của những đối tượng nhận hối lộ và một phiên bản khác được lập “hoàn toàn sạch sẽ” giấu các khoản thanh toán “mờ ám” nhằm che mắt thiên hạ”, nguồn tin còn cho hay.

Theo các công tố viên Ba Lan, họ tiến hành điều tra một cựu quan chức Chính phủ trước đây phụ trách mảng công nghệ thông tin cho trụ sở cảnh sát nước này. Các điều tra viên phát hiện nhiều bằng chứng đồ sộ. Theo đó, thương vụ đi vào quỹ đạo từ năm 2006-2010. Tổng số “hoa hồng” HP bỏ ra chạy chọt ở Ba Lan lên tới hơn 600 nghìn USD. Hàng chục người tại Ba Lan cũng đã bị buộc tội khi cuộc điều tra được mở rộng.

Phát ngôn viên Zbigniew Jaskolski thuộc Văn phòng công tố Warsaw cho biết, người điều hành công ty HP không chỉ “giao dịch” với một quan chức Chính phủ Ba Lan bằng tiền mặt khoảng gần 530 nghìn USD mà còn bằng quà tặng, các thiết bị máy tính, âm thanh, video, thiết bị di động và các sản phẩm khác trị giá hơn 36 nghìn USD. Mục đích nhằm giành hợp đồng cung cấp hệ thống máy tính cho trụ sở cảnh sát Ba Lan với trị giá lên tới 39,71 triệu USD. Theo chuyên gia trong bộ Tư pháp Hoa Kỳ, các “tham quan” được bao trọn gói và một chuyến bay riêng tới hẻm núi Grand Canyon (tiểu bang Arizona, Hoa Kỳ) hay những chuyến du hí tại Las Vegas – “thủ đô giải trí của thế giới”…

Trong bài phát biểu trên sóng phát thanh, Bộ trưởng Nội vụ Ba Lan Sienkiewicz cho hay: “Đây là một thời điểm mang tính đột phá ở Ba Lan khi một công ty quốc tế lớn thừa nhận đã có hành vi tham nhũng ở quốc gia Trung Âu này”. Theo luật pháp Ba Lan, nếu cả hai kẻ đưa – nhận hối lộ bị kết tội, họ có thể đối mặt với mức án 2 đến 12 năm tù.

HP bị phạt hàng trăm triệu USD vì làm ăn phi pháp.

Bộ Tư pháp Mỹ cũng cho biết, HP luôn nỗ lực tranh giành thị phần ở Mexico. Công ty con của HP tại Mexico đã “làm sai lệch sổ sách và các hồ sơ công ty, phá vỡ thế kiểm soát nội bộ liên quan đến các hợp đồng mua bán phần cứng, phần mềm và giấy phép cho các công ty dầu khí quốc doanh của Mexico, Petroleos Mexicanos (Pemex)”. Bằng thủ đoạn trá hình, các “ông chủ nhỏ HP” đã giành được không ít hợp đồng bán phần mềm máy tính cho Tập đoàn dầu khí Pemex trong hai năm 2008-2009.

Hãng tin Reuters dẫn lời một cán bộ thuộc SEC cho biết, các công ty có nghĩa vụ cơ bản luôn đảm bảo rằng kiểm soát nội bộ một cách hợp lý và thực hiện hiệu quả trên toàn bộ hoạt động kinh doanh của mình và họ nên “nghiêm khắc” với các đại lý kinh doanh cho họ”.

Tuy nhiên, HP đã vi phạm các “chỉ đạo” nội bộ và sổ sách được ghi chép theo quy định của Đạo luật Giao dịch chứng khoán năm 1934. Công ty đã chấp nhận trả 29 triệu USD cho SEC và 2.530.000 USD giao nộp doanh thu dịch vụ nội bộ (IRS) như là một phần của bản án hình sự. 

HP cũng đã chấp nhận trả 5 triệu USD cho quá trình điều tra trước đó của SEC và tiền phạt tổng cộng là 74,2 triệu USD. Thông báo của bộ Tư pháp Mỹ cho biết, khoản tiền này bao gồm toàn bộ chi phí điều tra, tiền phạt và lợi nhuận mà HP đã thu được từ các hợp đồng phi pháp trên. Quy trình điều tra được tiến hành theo các quy định trong Đạo luật chống tham nhũng ở nước ngoài.

Điều tra của SEC được thực hiện bởi David A. Berman và Tracy L. Davis ở San Francisco. SEC đánh giá cao sự hỗ trợ của bộ Tư pháp Hoa Kỳ và Văn phòng luật sư Hoa Kỳ ở các khu vực phía bắc California cũng như Cục điều tra Liên bang (FBI), Sở Thuế vụ và Văn phòng công tố ở Dresden (Đức).

Trong một tuyên bố, Phó chủ tịch điều hành HP và luật sư John Schultz cho biết: “HP sẵn sàng hợp tác với bộ Tư pháp, ủy ban chứng khoán và hối đoái trong việc làm rõ khúc mắc này và sẽ tiếp tục cung cấp cho khách hàng trên toàn thế giới các sản phẩm chất lượng hàng đầu và dịch vụ không bị gián đoạn”. Tuy nhiên, đại diện HP đã từ chối bình luận chi tiết về vụ bê bối này, đồng thời cũng không nói rõ những nghĩa vụ đã đồng ý để giải quyết yêu cầu từ phía nhà chức trách đưa ra.                

Đường đi lắt léo của “tiền bẩn”

Bộ Tư pháp Hoa Kỳ cho biết: “Những khoản hối lộ phần lớn được chuyển qua một loạt “hàng rào” là các công ty ma – một trong số đó đã liên kết trực tiếp với các quan chức Chính phủ. Chúng được chuyển khoản tới Hoa Kỳ, vương quốc Anh, British Virgin Islands và Belize. Trước khi về tay “chính chủ”, các khoản thanh toán đã được “tẩy rửa” qua tài khoản ngân hàng ở Thụy Sĩ, Lithuania, Latvia và áo”.

Trong một động thái nhằm xoa dịu dư luận, luật sư John Schultz nói rằng “hành vi sai trái của một số ít nhân viên bị phát giác và họ đã bị sa thải không lâu sau đó”. HP cũng chấp nhận chi hàng trăm triệu USD để giải quyết song song với hai bản án dân sự và hình sự của SEC và bộ Tư pháp Hoa Kỳ.

Anh Văn – Đỗ Huế (theo Reuters, The Globe and Mail)

Clip xem thêm: Phó thủ tướng Vũ Đức Đam lý giải nguyên nhân bỏ điểm sàn