---

Mỗi lĩnh vực thường có những học thuật, tuyệt chiêu, chiến lược dành cho riêng nó, như Marketing thì có 4P, kinh doanh thì có 4 chiến lược được liệt kê bên dưới. Tuy nhiên, dường như có thêm “kỵ sĩ giấu mặt” thứ 5 đáng để nhắc đến.

Kinh doanh ở vị thế dẫn đầu, câu nói này kinh điển có thế nói đến những cái tên như Honda. Để được như vậy, họ dành nhiều chi phí cho nghiên cứu và phát triển để đưa ra những cái “đầu tiên” như công nghệ FI (phun xăng điện tử), cho máy “ngủ” sau khi dừng 3 giây.

Ngoài Honda, còn những cái tên như máy ảnh thì Canon là số 1, điện thoại thì (ngày trước) Nokia là số 1, trên môi trường online thì đọc báo ta sẽ nghĩ ngay đến VNExpress, tìm kiếm thì nhớ đến Google.

Chiến lược thứ nhất thật cam go và thách thức, thật sự am hiểu, thật sự đam mê và thật sự làm tốt cộng thêm may mắn, may ra vị trí ấy mới dành cho bạn.

Ngoài lề, Groupon – theo tôi – là cái tên thứ hai làm được kỳ tích như Honda (ít nhất là tại Việt Nam) vì trong khi Honda ám chỉ cho xe máy thì “Groupon” định nghĩa ra một mô hình kinh doanh hoàn toàn mới và từ đó thiên hạ mới ghép từ lại để cho ra “group buying, group buy…”. Trước kia cho ý kiến cho rằng Xerox cũng là được điều đó với máy photocopy nhưng mấy ai công nhận điều này?

Tiêu biểu cho phân khúc này là SYM, rõ ràng mọi người đều thấy từ Attila Victoria cho đến Attila Elizabeth rồi Shark, Skyride lần lượt rất giống về kiểu dáng so với Honda Spacy, Piaggio Vespa LX, Honda SH, AirBlade. Không sáng tạo, nhắm đến phần đông túi tiền bình dân hơn, là chìa khóa thành công giúp xe của SYM tràn ngập thị trường.

Chúng ta khó có thể nghĩ ra công nghệ hay sản phẩm gì hoàn toàn mới mà Thế giới chưa ai làm. Vì vậy sao chép không có gì là xấu, hãy sao chép nhưng thừa hưởng tinh hoa và tinh chỉnh thành nét riêng của mình.

Kể cả những cái tên rất thành công như trò chơi Candy Crush, Hay Day cũng “mượn” ý tưởng có sẵn.

Xem thêm: Kiếm tiền thế nào từ chuyện An Dương Vương đánh Tần và Thống chế Phổ đánh Napoleon?

Facebook là mạng xã hội số 1 Thế Giới nhưng không có nghĩa “không có cửa” để ta làm mạng xã hội nữa. Minh chứng là từ Twitter, LinkedIn thậm chí những cái tên ra đời ngay thời điểm hoàng kim của Facebook như Pinterest, Instagram, Foursquare, Path… Nhất là Path, đi một cái ngách mà Facebook thèm muốn vì đánh trúng tim đen của ông trùm mạng xã hội.

Nếu có một lần bạn đi ngang một cửa hàng bán quần áo cho người quá khổ (big size), chắc hẳn bạn lẩm bẩm “Trời ơi bao nhiêu là đồ thời trang đẹp ngời ngời không bán!” nhưng họ sẽ thành công vì ai cũng nghĩ họ điên và những người quá khổ chỉ biết tìm đến những nơi như thế này để trang điểm cho bản thân.

Đặc thù của Niche là thị trường rất nhỏ, đặc thù và khó khăn lớn nhất là khi gần như bạn đã “thôn tính” hết thị trường thì cũng khó làm thị trường phình to thêm để gia tăng doanh thu, có thể gọi là nó rơi vào trạng thái “bão hòa”. An ủi duy nhất là đại dương xanh thì bạn tha hồ vùng vẫy.

Để làm tốt, bạn cần có số liệu tốt của ngành tính kinh doanh, ví dụ nhé:

Tổng doanh thu ngành FMCG của TPHCM năm 2011 là 11 triệu USD chủ yếu phân bổ cho các siêu thị CoopMart, BigC, MaxiMark…

Trong đó 80% shopper là các bà nội trợ, còn lại khoảng 20% là nam thanh nữ tú dân văn phòng

Trong 20% này có 15% trả lương qua ngân hàng

Trong 15% này có 5% đăng ký Internet Banking

Trong 5% này có 2% từng mua sắm trên mạng ít nhất một lần

Vậy thị trường của bạn lúc này là 2% của 11 triệu USD, tức là 220,000 USD = 4,5 tỷ VNĐ / năm hay 381 triệu / tháng hay 12,7 triệu / ngày đấy!

Nếu mở một cty mà có doanh thu khoảng 4,5 tỷ VNĐ / năm theo bạn là ít hay nhiều? Tất nhiên là tùy quan điểm người nhìn. Nhưng đó là một cách xác định niche cho mình.

Nước hoa, mắt kính và đồng hồ là ba trong số những thứ khó phân biệt thật giả nhất.

Trong 4 chiến lược được học trên ghế nhà trường thì chiến lược này có vẻ thấp hèn nhất vì chủ yếu đi “ăn cắp” trí tuệ của người khác một cách trắng trợn chứ không phải học hỏi tinh hoa để tạo sản phẩm tốt hơn.

Có một dạo, các hãng thời trang nổi danh của Ý là chiến lược càng quét hàng giả rất mạnh tay, lấy tiền phạt để quyên góp cho các tổ chức từ thiện nên chiến dịch này của họ rất được cổ súy.

Bạn không thể sản xuất iPhone 5S đâu. Nhưng chỉ cần bán bao da, ốp lưng cũng đủ là một thị trường màu mỡ. Cũng như, bạn không sản xuất được xe máy Air Blade thì bán các đồ chơi inox, dán keo trong.

Đi theo chiến lược này, hãy tìm sản phẩm ở vị trí top của thị trường (như iPhone chẳng hạn) và khai thác xem : Bao da, ốp lưng ngoài việc chống trầy còn giúp bạn trang trí hoặc thể hiện cá tính. Thậm chí những bộ vỏ mạ vàng, đính kim cương còn là món trang sức xa xỉ.

Hãy nghĩ ra một parasitic và nhất định nó đem lại giá trị gì mà không ảnh hưởng giá trị gốc chứ không có đế tản nhiệt thì laptop chẳng sao, chưa kể có đế tản nhiệt, pin laptop mau “chết” hơn vì nguồn phải hoạt động công suất gấp đôi.

Bạn không đủ tài hoa để làm Leader. Không đủ lực để làm Follower và ghét fake, vậy thì chọn Parasitic đi vì Niche không dễ kiếm.

Chiến lược kinh doanh này khá thú vị vì đầu tư không quá nhiều, đòi hỏi nhạy bén chứ không cần quá tài hoa. Lưu ý, dễ làm thì sẽ sớm trở thành đại dương đỏ, vì vậy cần nhạy bén (lại là nhạy bén) với những kẻ theo sau mình để lại nhanh chóng chuyển mình nhiều lần nữa.

Người viết là Giám đốc điều hành VHT, một công ty chuyên về mobile marketing.

>>Khi thương hiệu cao cấp cần một người em cấp thấp