Không chỉ ở Việt Nam mà nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Mỹ – nơi sử dụng công nghệ cao trong điều tra, vẫn phải dùng đến phương pháp vẽ ký họa chân dung để truy ra kẻ phạm tội.

Đây là một trong số những phác họa chân dung tội phạm của họa sĩ Houston’s Lois Gibson, người giữ kỷ lục Guinness với việc hỗ trợ giải quyết thành công hơn 1000 vụ án trong hơn 30 năm sự nghiệp của mình. Có thể thấy sự chính xác đến khó tin chân dung các tên tội phạm bị bắt nhờ các bức phác họa của cô.
Có những vụ án, nạn nhân chỉ nhớ được rất ít khi nói chuyện với thám tử nhưng sau khi nói chuyện với Gibson trong vòng 3 -4 tiếng đồng hồ, cô có thể tìm ra được những miêu tả hết sức chính xác. 100% các nhân chứng đều nói rằng họ không thể nhớ được đầy đủ các chi tiết để có thể phác họa lại chân dung kẻ phạm tội. Gibson nói rằng cô đã phải hết sức kiên nhẫn để thuyết phục họ cố gắng nhớ lại ký ức kinh hoàng về kẻ thủ ác. Dù vẽ ký họa chân dung tội phạm là một phương pháp có vẻ ‘cổ lỗ sĩ’ nhưng nhiều sở cảnh sát trên khắp nước Mỹ vẫn dựa vào đó để điều tra, phá án. Trong ảnh là một nghi phạm trộm cắp, hiếp dâm ở Mỹ đã bị bắt sau khi chân dung của hắn được một họa sĩ phác họa theo lời kể nạn nhân. Tommy Lynn Sells – kẻ giết người hàng loạt có biệt danh “Sát nhân tứ xứ” bị bắt nhờ bản phác họa này. Sau khi gây ra hàng loạt tội ác chấn động nước Mỹ, khuôn mặt của hắn đã được tả lại bởi một nạn nhân may mắn thoát chết. Bức phác họa cho thấy, hung thủ là một người đàn ông có đôi mắt đen, mặt tròn, tóc nâu dài và râu rậm. Người dân đã nhận ra Tommy Lynn Sells và báo cho cảnh sát. Tên giết người sau đó bị kết án tử hình. Ted Bundy là một trong số những kẻ giết người hàng loạt ghê rợn nhất trong lịch sử nước Mỹ. Hắn tận dụng vẻ ngoài bảnh trai để dụ dỗ, hãm hiếp rồi giết chết các cô gái trẻ. Trong vòng 5 năm hắn đã giết hơn 30 người. Ngày 24/1/1989, Ted Bundy bị xử tử trên ghế điện tại nhà tù Starke, bang Florida.  Dana Sue Gray, một cựu y tá, giết người bằng cách bóp cổ hay đâm chết nạn nhân. Một nạn nhân còn sống sót sau khi bị bóp cổ đã miêu tả lại chân dung kẻ sát nhân cho cảnh sát. Bức phác họa cho thấy, người phụ nữ cao 1m58, tóc vàng chính là hung thủ giết người gây kinh hãi. Dana Sue Gray bị tuyên án tù chung thân và hiện vẫn thi hành án ở Chowchilla. Ở Việt Nam, họa sĩ Võ Tấn Thành được biết đến như một trinh sát với biệt tài vẽ chân dung qua lời kể giống tới 80%. Từ nét vẽ của ông, hành loạt tội phạm đã bị nhận dạng, bị lôi ra ánh sáng và phải trả giá trước pháp luật. Trong ảnh là chân dung tên cướp khét tiếng Phó Văn Chính do ông phác thảo. Mới đây, nhờ bản phác thảo chân dung ‘mẹ mìn’ mà cơ quan điều tra TP. Hồ Chí Minh đã giải cứu thành công bé sơ sinh bị bắt cóc tại bệnh viện và bắt được nghi can Vũ Thị Bích Trâm.

Linh An (Tổng hợp)