Kết quả của hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Trung sẽ là câu trả lời cho cam kết an ninh đối với các đồng minh của Mỹ ở châu Á.

Theo CNBC, thị trường chứng khoán châu Á đang sụt giảm mạnh, khi cả khu vực đang dõi theo cuộc gặp đầu tiên giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình.

“Các thị trường sẽ nín thở chờ đợi cuộc gặp thượng đỉnh ở Florida”, Margaret Yang Yan, nhà phân tích tài chính của CMC Markets Singapore nói với CNBC.

Thị trường chứng khoán châu Á sụt giảm trước cuộc gặp thượng đỉnh Trump-Tập.

Các chuyên gia đánh giá, đây được coi là hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Trung quan trọng nhất trong nhiều thập kỷ. Nó sẽ có tác động đáng kể đến thương mại và an ninh toàn cầu, khi các chủ đề chính là về các bất đồng tiền tệ, thương mại.

Thị trường Nhật Bản đóng cửa ở ngưỡng thấp khi chỉ số Nikkei giảm 264,21 xuống còn 18,597.03 điểm. Kospi của Hàn Quốc giảm 8,10 điểm xuống 2,152.75 điểm. Tuy nhiên, cổ phiếu Trung Quốc đại lục lại tăng vọt ở thị trường Thượng Hải, Thâm Quyến.

Không chỉ đứng trên góc độ tài chính, các nước láng giềng của Trung Quốc ở châu Á sẽ theo dõi hội nghị thượng đỉnh Trung-Mỹ một cách kỹ càng, để chờ đợi một cam kết an ninh của Tổng thống Trump đối với khu vực

Giới phân tích chính trị cho biết, các quốc gia châu Á đang lo ngại rằng, Mỹ có thể mang cam kết bảo vệ đồng minh trong khu vực ra “giao dịch” với Trung Quốc nếu nước này nhượng bộ cho Washington trong các bất đồng về thương mại.

Tuy nhiên một số quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc lại càng lo lắng hơn trong trường hợp quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ trở nên xấu đi cũng đồng nghĩa với việc họ phải có lựa chọn khó khăn trong việc “ủng hộ” một trong hai bên, theo SCMP.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ có cuộc gặp mặt đầu tiên tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở Florida. Theo đó hai nhà lãnh đạo bắt đầu thảo luận các vấn đề bao gồm bất đồng thương mại, mối đe họa hạt nhân của Triều Tiên và hợp tác kinh tế.

Chuyên gia Rajeev Ranjan Chaturvedy từ viện Nghiên cứu Châu Á tại Đại học Quốc gia Singapore nhận định: “Mặc dù sẽ có ít kỳ vọng về các kết quả cụ thể từ hội nghị thượng đỉnh Mar-a-Lago, điều này vẫn sẽ ảnh hưởng tới trật tự, an ninh thương mại ở khu vực đang trở thành tâm điểm toàn cầu như châu Á”.

Chaturvedy bình luận, nhiều nước châu Á như Singapore sẽ theo dõi kết quả hội nghị thượng đỉnh, để chuẩn bị cho việc hiệu chỉnh lại các quan hệ đối ngoại cũng như các chương trình chiến lược của nước này ở khu vực.

Lee Chih-horng, một nhà nghiên cứu tại viện Nghiên cứu và Phát triển Longus ở Singapore, nói rằng có những lo ngại về cuộc họp của hai nhà lãnh đạo sẽ kết thúc bằng một kết quả “chua chát” và chiến tranh thương mại có nguy cơ bùng phát.

Đồng minh Nhật Bản và Hàn Quốc của Mỹ đang chờ đợi một kết quả thuận lợi từ cam kết của Trung Quốc với vấn đề hạt nhân Triều Tiên.

“Nếu mối quan hệ Trung-Mỹ tan rã, Singapore sẽ bị buộc phải lựa chọn giữa Mỹ và Trung Quốc. Đây sẽ là cơn ác mộng, khi nước này vốn luôn thực hiện chiến lược ngoại giao cân bằng giữa hai cường quốc thế giới”, ông nói.

Trong khi ở chiều hướng ngược lại, nếu một kết quả tích cực được đưa ra khi Trung Quốc đồng ý nhượng bộ các bất đồng về thương mại và tăng cường đầu tư vào Mỹ, điều này cũng đồng nghĩa với việc Washington thân thiết với Bắc Kinh. Tương ứng với nó là khả năng Mỹ sẽ hờ hững đối với các đối tác khác.

Điều này sẽ ảnh hưởng đến các quốc gia như Nhật Bản, vốn có liên minh an ninh với Mỹ, khi có những tranh chấp lãnh thổ với Bắc Kinh.

Ông Yuki Tatsumi, người đứng đầu chương trình nghiên cứu Nhật Bản tại trung tâm Stimson ở Washington nói: “Tokyo luôn quan tâm sâu sát mỗi khi Mỹ đàm phán song phương với Trung Quốc, bởi họ hiểu rằng, bản thân cũng phải chịu tác động rất nhiều”.

Đặc biệt điều này càng trở nên gay go hơn với Tổng thống Trump, bởi cách tiếp cận của ông trong việc thiết lập chính sách ngoại giao luôn hướng tới sự trao đổi ngang bằng và ưu tiên nước Mỹ.

Stephen Nagy, giáo sư về chính trị và nghiên cứu quốc tế của đại học Christian tại Tokyo, phân tích: “Bất kỳ sự thỏa hiệp nào của Mỹ hay những gì được coi là ưu tiên cho mối quan hệ Bắc Kinh-Washington thay vì quan hệ đồng minh Mỹ-Nhật sẽ phát ra hồi chuông báo động tại Tokyo. Chỉ cần hai cường quốc này hướng tới bình thường hoá quan hệ, Nhật Bản sẽ trở nên đơn độc”.

Nhưng ông Nagy chỉ ra, vẫn còn một hướng đi khác dành cho Nhật Bản để níu kéo quan hệ đồng minh lâu năm khi Tokyo có thể tự nguyện hỗ trợ Mỹ trong việc kiềm chế sự nổi lên của Trung Quốc.

Cuộc gặp ông Tập Cận Bình và Tổng thống Donald Trump diễn ra ngay sau khi Bình Nhưỡng thử một quả tên lửa ngoài khơi biển Nhật Bản.

Các nhà phân tích của Nhật Bản và Hàn Quốc cho biết, hai nước đang lo lắng nhiều nhất về cam kết của Washington trong việc bảo vệ các đồng minh khu vực tại thời điểm mà khủng hoảng hạt nhân leo thang. Trong khi đó, câu hỏi về việc Bắc Kinh có sẵn sàng nhượng bộ để ngăn chặn chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng hay không vẫn đang bỏ ngỏ.

“Nhật muốn thấy Trump khẳng định một cách rõ ràng trước mặt ông Tập về cam kết của Mỹ trong việc bảo vệ các đồng minh”, Tatsumi nói.

Lee Kyu Tae, một nhà quan sát kinh tế và địa chính trị của Đại học Công giáo Kwandong của Hàn Quốc cho biết, Seoul sẽ theo dõi “liệu Trung Quốc sẽ tiến hành các biện pháp trừng phạt mạnh mẽ hơn đối với Bình Nhưỡng hay tiếp tục mềm mỏng với quốc gia này”.

Lee cho nhận định kết quả từ hội nghị thượng đỉnh Trump-Tập mang ý nghĩa quan trọng đối với chính quan hệ song phương giữa Trung Quốc và Hàn Quốc, vốn đã trở nên căng thẳng kể từ khi Seoul quyết định triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa THAAD tại đây.

Đọc thêm>>> Ông Tập giữ ‘địa lợi’ khi lựa chọn Mar-a-Lago để gặp TT Trump?

Quốc Vinh