Bagan (tên cũ là Pagan nhưng dân ở đây toàn đọc là Baga) là một thành phố nằm ở miền Trung Myanmar. Bagan vốn là kinh đô của vương quốc Pagan, tồn tại từ thế kỷ IX đến thế kỷ XIII ở khu vực này. Trong khoảng thời gian từ thế kỷ XI đến cuối thế kỷ XIII – thời kỳ hoàng kim của Vương quốc Pagan, đã có tới hơn 4000 ngôi chùa, đền và tu viện được xây dựng ở đây. Và hơn 2200 dấu vết của các di tích này vẫn còn lại cho đến ngày nay. Vì vậy, Bagan hiện nay được coi như một “thành phố khảo cổ”. Đối với những người yêu thích du lịch, Bagan có sức hấp dẫn ngang với Angko Wat, Campuchia.
Bài viết dưới đây được tổng hợp chia sẻ từ chuyến đi thực tế Myanmar của bạn Giang Tran trong đầu tháng 8/2014. Hy vọng những thông tin mới về mảnh đất Myanmar sẽ giúp các bạn có thêm thông tin trong những chuyến đi sắp tới. Nếu cần hỏi thêm về kinh nghiệm Du lich Bagan Myanmar bạn có thể liên hệ với bạn Giang Tran theo địa chỉ email ở phía dưới, hoặc reply lại dưới bài viết này. Cảm ơn bạn Giang Tran đã chia sẻ bài viết này.
Thông tin chung về Bagan Myanmar
Ở Myanmar áp dụng hình thức thu phí theo khu vực nên khi đến Bagan bạn sẽ phải mua vé với giá 15$ hoặc 15.000kyats. Bạn trả bằng tiền gì cũng được nhưng tỷ giá vào cuối tháng 7 khi mình đổi ở sân bay là 1$~970kyats. Và hãy nhớ giữ tấm vé này nếu không muốn mất thêm 1 lần phí nữa. Ở Bagan hay ở Yangon, Mandalay, Hồ Inle, các bạn đều có thể sử dụng $ hoặc Kyats. Nhưng ở 1 số chỗ, cứ 1$ tính là 1000k, nhưng ở 1 số chỗ khác thì ví dụ bạn phải trả 20.000k bằng $ thì bạn sẽ phải trả 22$. Ở Bagan hầu như không thể sử dụng thẻ nên tốt nhât các bạn hãy mang theo tiền mặt và nên đổi ở sân bay để được tỷ giá tốt nhất.
An ninh khu vực này hết sức an toàn, do có hẳn 1 lực lượng gọi là Cảnh sát du lịch (Police Tourism) bố trí rải rác ở các khu tham quan và nếu cần họ sẽ ngay lập tức hỗ trợ bạn.
Điển hình của thời tiết Bagan và nắng nóng. Nhưng khoảng thời gian tháng 1,2 se se lạnh, khi đến Bagan vào mùa này các bạn nên mặc ấm. Còn mùa thấp điểm của du lịch Bagan rơi vào tháng 7,8 do đây là mùa mưa. Nhưng kỳ thực hôm mình đến Bagan là 29.7 trời vẫn nắng đẹp và khách du lịch vẫn rất đông, không thấy thấp điểm gì cả.
Khu vực tham quan ở Bagan hầu như là các đền, chùa nên các bạn gái cần chú ý đến trang phục một chút. Nam giới thì không o bế lắm, có thể mặc quần ngố nhưng nữ thì tránh các loại 2 dây, tank top hay crop top và váy ngắn. Có mặc váy thì cũng nên dài qua gối. Cả nam và nữ chú ý không đi giày dép vào bên trong các khu này (không cả tất nhé!).
Các khu vực ở Bagan
Thành phố Bagan được chia làm 3 khu vực chính: Old Bagan, New Bagan và thị trấn Nyaung – U.
- Khi các bạn đến Bagan bằng xe bus hay máy bay thì đều đến khu vực thị trấn. Chợ Bagan cũng nằm ở khu vực này. Khu vực này gần các resort lớn, hiện đại như Amazing Bagan Resort, Aureum Palace Hotel Bagan… và có cả sân golf nữa.
- Các khách sạn, nhà hàng thường tập trung ở khu New Bagan. Khu này là khu mới xây dựng, chính quyền Bagan xây dựng khu này để di dời dân trong khu Old Bagan ra đây nhằm bảo tồn tốt khu vực Old Bagan.
- Khu thăm quan chính là ở Old Bagan: các đền, chùa, stupa (là công trình có hình dáng chiếc chuông, là một khối đặc, mọi người chỉ có thể khấn vái từ bên ngoài chứ không thể vào bên trong)…
Đi và Đến Bagan như thế nào?
Khách du lịch đến Bagan thường bằng 2 loại phương tiện chính là xe bus và máy bay các hãng nội địa của Myanmar.
- Đi từ Yangon, Mandalay hay Inle Lake đều có các hãng xe bus phục vụ rất tốt. Xe đẹp, ghế ngồi thoải mái, tiện nghi, thường đúng lịch trình và có giá vé dễ chịu.Nếu đi từ Yangon khách du lịch Việt Nam thường sử dụng dịch vụ của JJ Express hoặc Elite Express. JJ khởi hành lúc 7:30pm, đến lúc 4:30am, giá vé 20.000k. Elite khởi hành muộn hơn lúc 9:00pm, đến lúc 7:00am, giá vé 16.000k. Nhưng trong cuộc nói chuyện với một nhóm bạn 4 người Việt Nam khác lúc gặp ở Bagan thì các bạn ấy nói rằng 16.000 là giá mua qua đại lý, còn mua ở các khách sạn Yangon thì chỉ 15.000 còn trên vé ghi 14.500k. Nhưng kỳ thực là mình cũng có cầm cái vé trên tay nhưng nhìn kiểu chữ Myanmar này thì cũng không phân biệt được trên vé họ ghi bao nhiêu tiền. Có cả nhà xe Shwe See Khon chạy cả ban ngày nhưng dân du lịch như chúng ta thì hình như thường chọn bus đêm để tiết kiệm thời gian. Các hành trình khác từ các địa điểm khác đến Bagan, các bạn có thể tham khảo tuyến xe bus theo link này: ananda-travel.com/UK/myanmar_bus_fares_uk.htm
- Các bạn cũng có thể đi máy bay tới Bagan, có các hãng Air Bagan, Air Mandaly, Air KBZ,Yangon Airways and Asian wings. Tất cả các hãng này đều bay tới Bagan bằng máy bay ATR, nhỏ, chật, giống xe bus ở điểm dừng lại bắt khách. Khi ở Yangon mình có nói chuyện với một nhóm các cô trung tuổi, các cô vừa đi máy bay từ Bagan về Yangon mà đều vô cùng ngạc nhiên và thất vọng. Từ Bagan các cô bay về thủ đô mà hạ cánh bắt khách mấy lần nên đi từ sáng đến tận 11h trưa mới về đến Yangon. Trong khi giá vé trung bình 1 chiều dao động trong khoảng 80~120$. Thời gian và giá vé các bạn có thể tham khảo ở link này: airmyanmar.com/airBagan_price.php. Còn kinh nghiệm của những người đã từng đi thì đều cho rằng giá vé đặt qua đại lý có vẻ là ổn nhất.
- Khi đến Bagan mình có bắt gặp một vài bạn Tây đi xe máy từ Yangon tới Bagan. Nhưng khi trao đổi với Minthu – người đánh xe ngựa đưa mình đi chơi thì anh ấy nói rằng rất ít người như thế. Vì quãng đường từ Yangon đến Bagan rất xa (gần 700km) mà đường hầu như rất ít xe máy. Ngoài ra khi tới Bagan, ngay lập tức sẽ có bộ phận (giống như cảnh sát của mình nhưng ở đây họ gọi là Police Tourism) hỏi bằng lái xe quốc tế của bạn.
Đi lại ở Bagan Myanmar
Khách du lịch ở Bagan thích nhất là đi xe ngựa (Horse cart). Nếu bạn thuê xe ngựa đưa đi chơi cả ngày sẽ là 25.000, còn nửa ngày là 15.000. Người đánh xe ngựa không phải là một hướng dẫn viên chuyên nghiệp nhưng cũng có thể giới thiệu cho các bạn những điểm nổi bật nhất của từng nơi họ đưa bạn đến. Họ không đưa bạn vào tận bên trong từng ngôi chùa, ngôi đền nhưng cũng hướng dẫn sơ qua cho bạn được các điểm cần thiết. Ví dụ như ngôi đền nào có thể leo lên cao đứng ngắm cảnh xuống dưới, ngôi đền nào chỉ có thể đi vòng quanh, hoặc ví trí nào là nổi bật nhất của công trình đó… Nếu bạn thích có hướng dẫn viên bản địa đi cùng, bạn có thể liên lạc với lễ tân của khách sạn mình ở với giá 30$ hoặc 30.000kyats/ ngày.
Phương tiện thứ hai là xe ô tô. Những đoàn khách đi đông thường sử dụng phương tiện này với giá 40.000/ ngày. Nhưng thường khách lẻ sẽ chỉ sử dụng phương tiện này vào mục đích pick-up từ bến xe đến khách sạn và ngược lại. Giá pick-up mỗi chiều là 10.000kyats.
Xe đạp điện cũng là thứ phương tiện phổ biến vì du khách vừa đỡ cảm thấy mệt mỏi khi đạp xe dưới cái nắng 40 độ của Bagan, vừa có thể tự tham quan, dừng đỗ theo ý thích của mình. Giá thuê xe đạp điện là 7.000/xe. Nếu đoàn các bạn đi đông có thể các bạn sẽ được bớt còn 6.000/xe. Xe đạp điện các bạn có thể thuê ngay tại khách sạn hoặc ngay gần các khách sạn luôn có các điểm cho thuê xe.
Xe đạp ở đây là sự lựa chọn số 1 với các du khách có nhiều thời gian, thích sống chậm và có sức khỏe dẻo dai. Vì đường sá vào các khu đền chùa là đường đất đỏ, đang trên đà hoang mạc hóa nên sẽ khá vất vả nếu bạn không có một sức khỏe tốt. Giá thuê xe đạp thường là 1.500/ngày. Tuy các con đường nhỏ chạy quanh các khu di tích là đường mòn, nhỏ hẹp và đầy bụi cát nhưng con đường trải nhựa chính của Bagan thì sạch, đẹp và nhiều cây xanh.
Dọc trên đường đi hay ở các khu tham quan đều có những bình nước uống để phục vụ du khách. Các bạn đạp xe mệt có thể dừng lại uống nước, nghỉ ngơi và nhân tiện nói chuyện với người dân bản địa.
Ăn uống gì ở Bagan?
Về ăn uống ở Bagan có thể nói là rất rẻ. 3-4 người gọi khá nhiều món ăn và cả đồ uống khi thanh toán tính ra cũng chỉ khoảng 400-500k tiền Việt. Đồ ăn khu vực này dễ ăn, hợp khẩu vị dân Việt, không quá nhiều dầu mỡ như ở các nước Thái hay Malaysia, hình thức các món ăn mình cũng có cảm giác hấp dẫn hơn. Các khu vực ở Bagan đều có các nhà hàng ngon. Các bạn cứ chọn các nhà hàng to đẹp, phục vụ các kiểu món ăn, từ món Myanmar đến món Á, món Âu đều rất ngon mà rẻ. Hoặc có thể tham khảo một vài nhà hàng dưới đây:
- Ở khu vực thị trấn Nyaung – U, các bạn có thể thưởng thức các món Myanmar và các món ăn kiểu Mỹ ở nhà hàng Weather Spoon’s Bagan Restaurant, nhà hàng được đánh giá cao về đồ ăn, giá rẻ nhưng phục vụ hơi chậm.
Quán ăn ngon ở Old Bagan
+ Queen Restaurant, Golden Emperor Restaurant ở gần nhau, có phong cách gần giống nhau. Ở quán Golden Emperor có món cá sốt chanh rất ngon và hấp dẫn, các bạn nên thử. Các món cà ry đều hợp khẩu vị với dân Việt Nam mình. Nhưng món đặc trưng vùng miền ở đây là Salad Trà xanh thì lại không hấp dẫn chút nào. (Các bạn cũng phải đề phòng trường hợp khẩu vị của các bạn không giống mình.)
+ Moon Vegetarian là một nhà hàng phục vụ các món chay với khung cảnh lãng mạn, đồ ăn ngon tuyệt mà giá cả thì phải chăng. Hoặc ngay đối diện là nhà hàng chay Yar Pyi Vegetarian với phong cách phục vụ nhanh chóng và hết sức nhiệt tình.
- Nếu thích thưởng thức các món Myanmar dành cho dân bản địa, các bạn có thể tìm nhà hàng buffet Myanmar Foods House, giá 3.500/ người.
- Về đồ uống, ở Myanamar cũng như ở Bagan mọi người thường thích uống bia Myanmar, uống khá đậm vị, dễ uống. Trong các nhà hàng, bia chai (lớn hơn chai của mình) có giá 2.000k và bia lon thì có giá 1.200k. Còn khi đi dạo loanh quanh trong các khu dân cư, bạn dễ dàng thấy một quán trà với cà phê của người dân bản địa. Cà phê thì tất nhiên là nhạt và không ngon, sánh như cà phê Việt Nam. Nhưng món trà mà dân ở đây gọi là “tea mix” có vị khá lạ. Món trà này giống như trà sữa nhưng có vị của nước đậu đen và các bạn nên thử. Ở các quán này, người dân thường bán kèm bánh bao nhưng nhân ngọt là đậu và đường. Ngoài ra, để giải khát các bạn nên uống nước chanh. Chanh ở đây là quả chanh vàng (Lime) chứ không phải chanh xanh (Lemon) như mình nên rất thơm, ngon.