Ô nhiễm không khí không chỉ là vấn đề môi trường ở Trung Quốc, mà còn là một vấn đề chính trị nhức nhối được quan tâm trong các kỳ họp chính trị tuần rồi ở Bắc Kinh. Dự thảo về cách xử lý khói mù ô nhiễm phủ nghẹt Bắc Kinh là một trong những chủ đề được nhắc đến nhiều nhất, theo như các thông báo của quan chức Trung Quốc.

Thủ Tướng Lí Khắc Cường với câu nói được trích dẫn rộng rãi “Chúng ta sẽ tuyên chiến với ô nhiễm như chúng ta đã làm với nghèo đói.” Lời phát biểu là một khẩu hiệu cách mạng được sử dụng lại, ngụ ý rằng giải quyết ô nhiễm là ưu tiên chính trị của lãnh đạo Đảng Cộng Sản.

Áp lực xử lý ô nhiễm đang đè nặng trên vai thị trưởng Bắc Kinh Vương An Thuận, người vừa nhận lệnh hồi đầu năm nay “giao nộp thủ cấp nếu như tình trạng ô nhiễm không khí không được cải thiện trước năm 2017,” theo báo cáo từ phía tạp chí Triển Vọng Phương Đông, vốn là một phụ biên của tờ Tân Hoa Xã, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng Sản.

Vì là một trong những thành phố ô nhiễm nghiêm trọng nhất, Bắc Kinh sẽ cần tới 123 tỉ Mỹ Kim từ trung ương để giải quyết vấn đề trong 3 năm tới. Một khoản tiền 13.7 tỉ Mỹ Kim nữa cần dùng để xử lý rác thải và ô nhiễm nguồn nước ở Bắc Kinh.

Sương mù nghiêm trọng trở thành vấn đề ở Trung Quốc trong nhiều năm và thường chiếm lĩnh trang nhất mặt báo cùng các thảo luận trong nước. Ở Bắc Kinh thì ô nhiễm đặc biệt nghiêm trọng vì các nhà máy nhiệt điện đốt than và các công xưởng quanh tỉnh Hồ Bắc.

Chỉ trong nửa đầu năm 2013, lượng than dùng ở Bắc Kinh lên tới 25 triệu tấn, trong khi đó ở Thiên Tân, gần bắc Kinh, dùng tới 50 triệu tấn than đá. Tỉnh Bồ Bắc thì tiêu thụ tới 300 triệu tấn, theo thông báo từ phía báo chí.

“Đảng Cộng Sản Trung Quốc chủ quan duy ý chí theo đuổi tăng trưởng GDP trong nhiều năm” theo Sun Wenguang, một giáo sư về hưu ở Đại Học Sơn Đông, trong một cuộc phỏng vấn với tờ Đại Kỷ Nguyên. “Chính quyền đã phát triển mạnh mẽ công nghiệp hóa chất, tạo ra ô nhiễm nghiêm trọng, mà không cân nhắc hậu quả ảnh hưởng đời sống người dân. Các ca ung thư phổi đang tăng lên.”

Chính quyền thành phố Bắc Kinh đã nói rằng sẽ dành ngân sách cho việc cắt giảm tiêu thụ than, giới hạn xe hơi trên đường và các biện pháp khác để giải quyết ô nhiễm và bụi trong không khí.

Chi tiết về dự thảo ngân sách chưa được công bố, nhưng sẽ đi kèm một danh sách các mục phạt cho các ngành công nghiệp vi phạm. Nhiều đầu mục lên tới 81,000 Mỹ Kim.

Hôm mùng 1 tháng Ba, Cơ quan bảo vệ môi trường Bắc Kinh bắt đầu điều tra các ngành công nghiệp gây ô nhiễm ở Bắc Kinh và sớm phạt một công ty thiết bị sưởi ở Bắc Kinh một khoản 16,200 Mỹ Kim.

Đợt khói mù gần đây nhất ở Trung Quốc là từ 21 tới 27 tháng Hai và là một trong những thời điểm sương mù tồi tệ nhất ở Trung Quốc. Các báo cáo cũng cho biết rằng 1/7 lục địa Trung Quốc bị bao phủ bởi sương mù dày đặc và những thành phố lớn chìm trong ô nhiễm.

Theo Vietdaikynguyen